- Home »
Van street art tot oude kloosters in Lyon, La Drôme en Isère
Van street art tot oude kloosters in Lyon, La Drôme en Isère
In de zuidoostelijke Franse regio Auvergne-Rhône-Alpes valt veel te beleven. Zo reis je in Lyon terug in de tijd om kennis te maken met de canuts, staar je in Isère naar grandioze bergen vanuit een warm bad en proef je in La Drôme van... truffelijs.
Op stedentrip in Lyon
Lyon, de belangrijkste stad van de regio Auvergne-Rhône-Alpes, bevindt zich in het zuidoosten van Frankrijk op de plaats waar de rivieren de Rhône en de Saône samenvloeien. Door de bevolking wordt wel eens lachend toegevoegd dat er ook een derde rivier is: de heerlijke wijn Beaujolais, die rijkelijk in de restaurants en bars stroomt. Het levendige centrum en het oude gedeelte van de stad – dat deel uitmaakt van de Werelderfgoedlijst van UNESCO – zijn vanzelfsprekend een toeristisch trekpleister. Maar wij trekken samen met onze gids Véronique naar een minder bekende wijk, La Croix-Rousse, gesitueerd op een heuvel met dezelfde naam. Deze buurt brengt je terug naar de geschiedenis van de Franse zijde-industrie. Tijdens onze rondleiding vallen meteen drie dingen op: de grote ramen van de gebouwen, de talrijke gangen en trappen én de veelkleurige street art.
La Croix-Rousse: de zijde-industrie en de oorsprong van sabotage
Vanaf de renaissance tot de 19de eeuw was de zijde-industrie de belangrijkste economische activiteit van Lyon. Het centrum van deze industrie was La Croix-Rousse, waar de canuts, de zijdewevers, prachtige stoffen vervaardigden. Al snel werd er een nieuwe machine geïntroduceerd: het jacquardgetouw. “Daarom hebben de gebouwen hier allemaal grote, rechthoekige ramen”, legt Véronique uit. “Jacquardgetouwen waren grote machines én je had veel lichtinval nodig om met ze te werken”. Dankzij deze uitvinding werden er minder fouten gemaakt met de dure materialen, maar er waren ook tot 6 keer minder arbeiders nodig. “Dat was natuurlijk slecht nieuws voor de canuts”, lacht Véronique. “Ze wilden de machines kapotmaken en gooiden er hun sabots in, in het Nederlands klompen, om het productieproces te verstoren”. Volgens de legende is zo het woord sabotage ontstaan: door een sociale kwestie en de klomp van een canut.
Wandelen door traboules
Lyon is geen plek voor wie niet goed ter been is: om van punt A naar punt B te geraken, moeten we verschillende trappen op- en aflopen én door verschillende gangen wandelen. Deze typische Lyonnaise gangen brengen je dwars door appartementsgebouwen en worden traboules genoemd. Oorspronkelijk werden ze gebruikt door de canuts en andere handelaars om producten te transporteren. “De stad telt ongeveer 500 traboules, maar slechts 45 zijn open voor het publiek”, vertelt onze gids. “Als je door eentje loopt, probeer dan wat stiller te praten. De akoestiek is vaak erg slecht en zo kan iedereen in het gebouw je horen”.
Kleurrijke muren en street art
Op onze tocht houden we regelmatig halt om te kijken naar de vele opvallende muurschilderingen die de straten kleuren. Ook graffiti en tags zijn overal aanwezig. “Lyon is dé Franse stad voor street art”, verklaart Véronique. Het begon al in de jaren 80, toen een groepje studenten samen een vereniging oprichtte en besloot om de stad mooier te maken. Voor de bekendste fresco moet je echter niet in la Croix-Rousse, maar in Presqu’île zijn, het centrum van Lyon. De Fresque des Lyonnais is een indrukwekkende muurschildering van wel 800 m2 op de achterkant van een felgeel gebouw waarop enkele (historische en niet-historische) Lyonnais staan afgebeeld.
Eten in een typische bouchon: "Bon appétit et bon courage!"
Na onze drukke dag eten we samen met Irène, promotieverantwoordelijke voor de regio, en Stéphanie, promotieverantwoordelijke voor de stad, in een echte bouchon met de naam Le Café du Peintre. Echt, want de titel van ‘bouchon’ mag je niet met een korreltje zout nemen. Een authentieke bouchon kan je herkennen aan het label “Authentique Bouchon Lyonnais” dat meestal naast de voordeur hangt. De vereniging L'Association de défense des bouchons Lyonnais waakt over de kwaliteit van deze toprestaurants. Stéphanie legt uit: “Er moet gekookt worden met verse producten en de traditionele recepten moeten gevolgd worden. Er hangt ook steeds een huiselijke sfeer, het décor is gezellig en de chef of patron praat met alle gasten.”
We krijgen inderdaad een warm welkom van Florence, de chef van Le Café du Peintre en voelen meteen de plezierige ambiance waar Stéphanie het over had: eten in een bouchon is als eten bij familie. Iedereen krijgt een bordje met andere versiering, de muren hangen vol met oude fresco’s en de maaltijden komen toe in grote potten zodat alle tafelgenoten met elkaar kunnen delen. “Na een dag hard werken kwamen de canuts vaak eten in een bouchon”, vertelt Irène. “Daarom worden de meeste specialiteiten bereid met varkensvlees: dat was goedkoop”. Het gerecht Gratin d'Andouillette, bijvoorbeeld, wordt gemaakt met de ingewanden van het dier. Maar ook quenelle, een langwerpig balletje gemaakt van deeg en gepureerde vis in een boterachtige saus, staat op het menu. Bon appétit et bon courage, zoals ze in Lyon wel eens zeggen, want de porties zijn eerder copieus.
Na de maaltijd overnachten we in het Radisson Blu hotel in de Part-Dieu. “De crayon van Lyon”, grinnikt Irène. Het opvallende en torenhoge gebouw lijkt inderdaad op een potlood. In de meeste kamers heb je een prachtig uitzicht op de dynamische stad.
Drie heerlijke activiteiten in La Drôme
We verlaten Lyon en rijden richting het zuiden naar het departement La Drôme. De hoge gebouwen en drukke straten maken langzaamaan plaats voor heuvels, charmante dorpjes en lavendelvelden. Ook in La Drôme zal je zeker niet verhongeren.
We beginnen de dag met een bezoek aan “la Cité du Chocolat Valrhona”: een leuk en interactief museum over de bereiding van chocolade. Een leerrijke, maar vooral ook lekkere ervaring, want regelmatig proeven is een must.
Na het chocolademuseum, rijden we naar een andere lekkernij in de buurt: truffels! Op de truffelgaard La Baume Saint-Antoine, vernoemd naar de patroonheilige van de truffelboeren, ga je samen met eigenares Karin en haar hond zélf op zoek naar de zeldzame, zwarte delicatesse. “Mensen denken vaak dat truffels met een zwijn gezocht worden, maar tegenwoordig gebruikt bijna iedereen een hond”, vertelt Karin. Zwijnen kan je minder makkelijk met de auto vervoeren en graven grotere gaten dan honden. Bovendien hebben honden een erg goede neus: na enkele minuten hebben we de eerste truffel al gevonden. “Maar je moet je hond wel goed aanleren dat hij de truffel niet zelf mag opeten”, grapt Karin. Wij mogen dat gelukkig wel: we beginnen de lunch met truffelboter, gaan verder met een truffelomelet en eindigen met… truffelijs.
Tot slot bezoeken we de artisanale wijnmaker Raspail. Hier wordt al vier generaties lang fantastische wijn gemaakt van de nabijgelegen wijngaarden in de heuvels. De druiven worden handmatig geplukt om de beste kwaliteit te garanderen. We proeven van de Clairette de Die Traditionel, het paradepaard van Raspail: een lekkere mousserende wijn met een zoet karakter.
Tussen de wolken in Isère: passies ontdekken op de Route des Savoir-Faire en ontspannen in de buitenlucht
Na een overnachting in La Drôme gaan we verder naar Chartreuse, een massief in de Franse Voor-Alpen, in het departement Isère. We rijden over smalle paadjes hoger en hoger de bergen in. Het uitzicht dat ons te wachten staat, is fenomenaal: de gemeente Saint-Pierre-de-Chartreuse is verdwenen onder een laag wolken die samen net een magische, hemelse rivier vormen.
Daar, in de bergen, woont Michael Grezes: een artisanale meubelmaker met een liefde voor hout. Hij maakt deel uit van de Route des Savoir-Faire: een toeristische route waarbij je allerlei mensen ontmoet die met hun duurzame passie bijzonder veel waarde hechten aan hun omgeving. Zo kapt Michael voor zijn mooie creaties slechts zelden een boom om: hij gebruikt vooral materialen die de industrie heeft afgekeurd. “De mens kan niet zonder de natuur”, zucht hij, terwijl hij ons een larikshouten tafel toont. “Je moet er dus respect voor tonen”.
We nemen afscheid van Michael en de feeërieke bergtoppen en rijden door de wolkenrivier naar beneden. In de gemeente Saint-Pierre-de-Chartreuse is het tijd voor wat ontspanning. Daarvoor brengen we een bezoek aan de openluchtspa Oréade Balnéo. Hier geniet je vanuit een heerlijk warm bad van het beeldschone uitzicht op de hoogste top van de Chartreuse, de Chamechaude, van wel 2082 m.
Het klooster Grande Chartreuse van Isère en de kunst van Arcabas
Na de ontspanning komt de inspanning. We rijden een stukje verder in Saint-Pierre-de-Chartreuse en parkeren de wagen. Daarna maken we een korte wandeling naar de voet van de berg de Grand Som. Hier bevindt zich een indrukwekkend zwart en wit klooster: de Grande Chartreuse, het moederhuis en het eerste klooster van de orde van de Kartuizers, waar ook de Frans-Zwitsers-Duitse film Die große Stille werd opgenomen. Helaas kan je het klooster niet bezoeken, maar er is wel een museum in de buurt en het adembenemende panorama van het klooster is de korte wandeling zeker waard.
Nadien rijden we ongeveer een kwartier verder naar de kerk van het dorpje Saint-Hugues-de-Chartreuse. Het unieke aan deze kerk is dat het ook een museum is, volledig ingericht door Arcabas.
Arcabas was een Franse schilder en beeldhouwer. Hij droomde ervan om een kerk in te richten met zijn kunst, maar geen enkele kerk wilde dit. Tot hij uiteindelijk in Chartreuse terechtkwam en zijn droom kon waarmaken. De monumentale schilderingen van onder andere Het laatste Avondmaal, de Verrijzenis en Adam en Eva zijn overheersend rood en goud, en gaan verrassend goed samen met de integriteit van de kerk.
We sluiten de reis af met een overnachting in de gezellige gîte Le Chant de l’Eau van Colette en Bruno. Met slechts vijf kamers en omgeven door natuur is deze B&B een oase van rust. Bovendien heeft Le Chant de l’Eau het duurzaamheidslabel van WWF gekregen: Bruno heeft de gîte zelf gebouwd met hout uit de omgeving en Colette maakt alle gerechten met verse ingrediënten uit de tuin. Ze verwent ons vanavond met een bouillon van verse groenten en pesto, zelfgemaakte wijn van paardenbloemen en als dessert een lekkere crèpe suzette die aan tafel geflambeerd wordt. Je zal je hier nooit eenzaam voelen, want de gastheer- en vrouw eten gezellig met je mee.
