Pintxos en kunst in het betoverende Bilbao

Doorkruis met ons de kleurrijke steegjes van Bilbao en laat je verdwalen in een doolhof van verhalen. Op het ritme van het Baskenland ontdek je in het noorden van Spanje een harmonie van eeuwenoude tradities en moderne creativiteit. We laten er onze neusgaten vullen met de heerlijke geur van pintxos, Noord-Spaanse tapas, en delen de Baskische passie voor het goede leven. Bilbao is een openluchtmuseum. Cultuur, geschiedenis en toekomst gaan hier hand in hand. Hoewel alles voor ons hand in hand lijkt te gaan, heeft het Baskenland gestreden en geleden voor hun cultuur van contrasten. Een overzicht in 6 thema's.

1. Vrijheid in het Baskenland

Onze gids is blij met de Vlaamse delegatie: 'Wij Basken vinden het soms moeilijk om onze taal- en identiteitsstrijd uit te leggen. Vlamingen begrijpen dat meteen. Hier in Baskenland hebben we intussen een zeer grote mate van autonomie binnen Spanje. Onze regio's kunnen over quasi alles zelfstandig beslissen: enkel het leger en sommige administraties zijn voor ons Spaans. Het is een spijtige vaststelling: de gewapende strijd van de afscheidingsbeweging ETA tussen 1959 en 2011 zal daar - in welke mate ook - mee voor gezorgd hebben. Kijk naar de Catalanen: die hebben altijd vreedzaam actie gevoerd en staan nu minder ver dan wij.'

2. Een kleurrijk Guggenheim

Langs de oevers van rivier de Nervión reizen we naar de culturele tempel van Bilbao: het Guggenheim Museum. In de verte zien we een futuristisch schip oprijzen uit het water van de stroom. Het is een architectonisch meesterwerk dat een wereld van moderne kunst huisvest. We laten ons betoveren door hedendaagse werken van Mark Rothko, Jeff Koons, Jenny Holzer en Anish Kapoor. Met de felle kleuren en heerlijke kunst wanen we ons in een snoepwinkel. Het zoetste is de tijdelijke tentoonstelling van Joan Miró. Felle kleuren ondersteunen zijn speelse en surrealistische benadering op hedendaagse kunst.

3. Esne?

De belangrijkste maaltijd voor de Basken is niet zozeer het avondmaal, ze hechten zeker zoveel belang aan een goed voorzien middagmaal. Al is middag een rekbaar begrip: de Basken gaan 'lunchen' rond 13 uur en eindigen in het zicht van 16 uur. De pintxos - typische Baskische mini-gerechtjes - komen op tafel, en daarna - zonder probleem - nog een of meerdere gangen vlees, vis, dessert. Het is zondag en we gaan op goed geluk een bar in het centrum van Bilbao binnen. Iedereen wriemelt en dartelt door elkaar rond de toog: tweetalig Baskisch-Spaans is OK, bestellen in het Engels lukt niet. Dan maar wijzen: die twee pintxos, een Radler (is het un, dan wel una?), een koffie met melk (leche, maar de dienster geeft aan dat ik ook het Baskische woord esne mag zeggen...). De dienster zwiert er nog een gebakje achteraan, de rekening sluit af op 7,50 euro. Niet duur, wel een zeer fijne ervaring. In het Baskenland maak je je culinaire reis zo duur als je wil. Het barst hier van de sterrenrestaurants. In Bilbao kan je in maar liefst elf sterrenzaken je smaakpapillen laten betoveren.

Na onze laatste hap, dromen we al weg van een siësta, het traditionele middagdutje in Spanje. Onze gids lacht: 'De siësta is voor de zonnige gebieden, normaal gezien regent het hier veel en is het toch kouder.'

4. Een thuis voor draken

Bilbao is zo betoverend dat Game of Thrones de stad gebruikte om hun mythische wereld, Westeros, een extra dimensie te geven. Voor ons voelen de kronkelende straatjes uit de oude wijk als een openluchtmuseum. Maar voor fantasyfans zijn dat de straten van King’s Landing, de hoofdstad van de Zeven Koninkrijken. 

Vanaf seizoen zeven vliegen draken voor het eerst langs de vulkanische kliffen van Gaztelugatxe, een klein schiereiland ten noorden van Bilbao. Via de middeleeuwse brug – die het vasteland met Gaztelugatxe verbindt – wandel je naar Dragonstone, het kasteel van House Targaryen.

5. Guernica 

Hoewel de oorlogen van Game of Thrones vele huiskamers vermaakten, kent het Baskenland een waargebeurde, gruwelijke historie die dankzij Picasso wereldfaam kreeg: Guernica. Het gelijknamige schilderij is het magnum opus van de Spaanse kubistische schilder. Van 1936 tot 1939 woedde de meest gruwelijke oorlog die ooit op het Spaanse vasteland werd bevochten. De bombardementen van Guernica werden onder aanvoering van Franco tijdens de Spaanse Burgeroorlog uitgevoerd. 

We wandelen in de zon door het prachtige stadje van bloemen en heuvels. Na de bombardementen werd Guernica in al haar glorie heropgebouwd. Veel inwoners heeft het stadje niet: zowat 20.000 mensen wonen er, maar het is meer en meer een gekende stopplaats voor toeristen.

Een eiken boom in het centrum van de stad prikkelt onze nieuwsgierigheid. De eikenboom symboliseert de vrijheden van de Baskische bevolking. Volgens een traditie zwoeren de heren van Biskaje, de provincie in het Baskenland, trouw onder de eerste eik van Guernica. Er heeft altijd een eik, op deze plek in het centrum van Guernica, de vrijheden van het volk bewaard. De boom die we nu zien bloeien, is de vierde eik. Zijn voorganger overleefde de bombardementen van Guernica, maar bezweek helaas door een boomziekte.

6. Pelota

We zien Basken genieten van een potje kaatsen, of pelota zoals ze het hier noemen. Baskenland kent een reeks vreemde sporten, maar pelota doet in Vlaanderen een belletje rinkelen. Balle pelote of kaatsen is ook in Zuid-Pajottenland en de Zennestreek bekend. De Basken spelen het in twee teams tegen een muur, bij ons gaat het kaatsen over een veld met de twee teams rechtover elkaar.

Copyright foto's: Basquetour & Turespaña 
Onze GRANDE reporters stellen volgend(e) hotel(s) voor in deze streek