Sri Lanka: de schatten van het eiland en van de UNESCO Werelderfgoedlijst
Sri Lanka, ook wel de “Traan van India” genoemd vanwege zijn ligging en vorm, is een uniek eiland in de Indische Oceaan. Hoewel het relatief klein is, heeft het een schat aan cultuur, natuur en geschiedenis. Op dit kleine eiland bevinden zich acht UNESCO Werelderfgoedsites, die getuigen van het unieke erfgoed van het land.
Polonnaruwa - Oude stad
Polonnaruwa is een van de acht UNESCO Werelderfgoedsites en een van de belangrijkste oude steden van Sri Lanka. De stad ligt in het centrale deel van het eiland en was eeuwenlang het politieke, economische en religieuze centrum van het land. Tegenwoordig is het een schatkamer van historisch en cultureel erfgoed.
Polonnaruwa werd het belangrijkste machtscentrum na de val van Anuradhapura, de eerste hoofdstad van Sri Lanka. In de 11de eeuw versloeg koning Vijayabahu I de Tamil-troepen die het eiland bezetten en maakte Polonnaruwa tot de hoofdstad. Onder zijn bewind begon een periode van intensieve ontwikkeling voor de stad. Polonnaruwa beleefde haar grootste welvaart tijdens de regering van koning Parakramabahu I (1153-1186), ook bekend als Parakramabahu de Grote. In deze periode werden veel indrukwekkende bouwwerken gebouwd, waaronder tempels, paleizen en irrigatiesystemen. Deze worden gezien als wonderen van techniek uit die tijd.
Polonnaruwa is een stad vol prachtige ruïnes die de glorie van vroegere tijden onthullen. Het paleis van koning Parakramabahu I was een van de meest indrukwekkende gebouwen. Hoewel er vandaag de dag alleen nog maar ruïnes over zijn, duidt de omvang van de fundering erop dat het een groot gebouw was met meerdere verdiepingen en meer dan 50 kamers. Een ander monument dat de moeite waard is om te bezoeken is Gal Vihara. Het is een groep van vier Boeddhabeelden, gehouwen uit één blok graniet. Deze prachtige sculpturen – die de staande, zittende en liggende Boeddha uitbeelden – worden beschouwd als meesterwerken van de Singalese kunst. Vatadage verdient ook aandacht. Het is een ronde boeddhistische tempel, omringd door gebeeldhouwde stenen zuilen. Binnenin staan vier Boeddhabeelden, die in de vier windrichtingen zijn geplaatst. Rankoth Vehera is een andere plek die een bezoek waard is. Het is een van de grootste boeddhistische bouwwerken met een hoogte van 54 meter. Deze indrukwekkende constructie is een perfect voorbeeld van boeddhistische religieuze architectuur.
Bovendien toont Polonnaruwa de kracht van de oude beschaving van Sri Lanka. De stad geeft niet alleen inzicht in de geschiedenis van het land, maar biedt ook de mogelijkheid om buitengewone technische en artistieke prestaties te bewonderen. Vanwege de ligging vlakbij andere toeristische trekpleisters, zoals Sigiriya en het Minneriya Nationaal Park, wordt Polonnaruwa vaak bezocht door reizigers die Sri Lanka verkennen.
Kandy - De heilige stad van het boeddhisme
Kandy, bekend als de Heilige Stad van het Boeddhisme, is een van de belangrijkste plaatsen voor pelgrims en toeristen. De stad ligt in de pittoreske regio Central Highlands en combineert spirituele diepgang met betoverende natuur. De geschiedenis, cultuur en architectuur van Kandy maken de stad een unieke plek, die in 1988 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO werd geplaatst. De geschiedenis van Kandy gaat terug tot de 14de eeuw, toen de stad de laatste hoofdstad was van de Singalese koningen. De heersers van Kandy boden met succes weerstand tegen de Portugese en Nederlandse indringers. Hierdoor bleef de stad jarenlang een symbool van onafhankelijkheid en nationale identiteit.
De grootste spirituele betekenis van Kandy is echter verbonden met de Tempel van de Tand van Boeddha (Sri Dalada Maligawa). Volgens de legende werd de tand van Boeddha in de 4de eeuw naar Sri Lanka gesmokkeld en wordt die sindsdien beschouwd als de belangrijkste relikwie van het boeddhisme. De tempel trekt duizenden pelgrims, vooral tijdens het jaarlijkse Esala Perahera-festival, waarbij de relikwie in een plechtige processie wordt tentoongesteld. Naast de Tempel van de Tand van Boeddha heeft Kandy nog veel meer toeristische attracties te bieden. Het kunstmatige meer ligt in het stadscentrum en is een ideale plek voor een wandeling en ontspanning. Het werd in 1807 door koning Sri Wickrama Rajasinha gesticht. Een andere plek die een bezoek waard is, zijn de Kandyaanse Botanische Tuinen in Peradeniya. In deze enorme tuin, die door de Britten is aangelegd, groeien meer dan 4.000 plantensoorten, waaronder orchideeën, vijgenbomen en kruiden zoals kaneel en kardemom. Het is ook de moeite waard om de berg Bahiravakanda te bezoeken. Bovenop staat een enorm Boeddhabeeld, dat een adembenemend uitzicht over de stad en de omliggende heuvels biedt.
Kandy is het culturele centrum van Sri Lanka, waar tradities verweven zijn met het dagelijks leven. Muziek, dans en ambachten zijn onlosmakelijk verbonden met de lokale identiteit. Het Esala Perahera-festival is het bekendste evenement, met traditionele dansen, versierde olifanten en religieuze ceremonies. Kandy wordt omringd door heuvels bedekt met tropische bossen en biedt daardoor geweldige mogelijkheden om de natuur te verkennen. In het gebied zijn talloze wandelpaden te vinden door theeplantages en uitkijkpunten van waaruit je het majestueuze landschap kunt bewonderen.
Sigiriya Rotsfort: Het Juweel van Sri Lanka
Het Sigiriya Rotsfort, ook wel bekend als de Leeuwenrots, is een van de belangrijkste monumenten van Sri Lanka en een van de meest herkenbare plekken ter wereld. Deze indrukwekkende rotsformatie van 200 meter hoog ligt in het centrale deel van het eiland en trekt veel toeristen. De fascinerende geschiedenis, het buitengewone uitzicht en de unieke voorbeelden van oude techniek en kunst maken dit bouwwerk tot een trekpleister. Sigiriya heeft een rijke en complexe geschiedenis die teruggaat tot de 5de eeuw na Christus. Volgens de Mahawamsa-kronieken werd deze plaats door koning Kassapa I (477-495 n.Chr.) gekozen als zijn koninklijke residentie. Nadat Kassapa zijn vader had vermoord en de troon had overgenomen, wilde hij een onneembare vesting bouwen die tegelijkertijd zijn macht zou symboliseren. Na de dood van Kassapa werd Sigiriya verlaten als koninklijk paleis en omgebouwd tot een boeddhistisch klooster dat tot de 14de eeuw functioneerde.
Het Sigiriya-fort is een buitengewoon voorbeeld van oude architectuur en techniek. De gehele structuur is zorgvuldig gepland en verdeeld in verschillende secties. Aan de voet van de rots bevindt zich een groot complex van watertuinen, die een voorbeeld zijn van een geavanceerd hydraulisch systeem. Grachten, kanalen en waterbekkens hadden zowel een esthetische als een verdedigende functie. Via smalle trappen bereik je de top van de rots, die deels uit een stuk rots bestaat en deels wordt ondersteund door metalen constructies. De Leeuwenpoort, ongeveer halverwege, is een indrukwekkend beeldhouwwerk van een enorme leeuwenpoot, dat kracht en bescherming symboliseert. Boven op de rots stond een koninklijk paleis, omgeven door terrassen en vijvers. Hoewel de meeste houten constructies niet bewaard zijn gebleven, zijn er nog stenen funderingen en overblijfselen van zwembaden zichtbaar. Sigiriya is ook beroemd om zijn prachtige fresco's van vrouwen. Deze worden beschouwd als een van de meest waardevolle voorbeelden van oude boeddhistische kunst. Er wordt aangenomen dat deze schilderingen hemelse nimfen of hofdames van koning Kassapa afbeelden. De fresco's kenmerken zich door hun levendige kleuren en gedetailleerde details, die ook vandaag de dag nog bewondering wekken.
Sigiriya werd in 1982 door UNESCO tot Werelderfgoed verklaard en is niet alleen een bewijs van een oude beschaving en haar technische vaardigheden, maar ook een belangrijke culturele en historische plek voor moderne Sri Lankanen. Dit fort symboliseert het nationale erfgoed en is de trots van het land. Voor een bezoek aan de Leeuwenrots moet je wel honderden trappen beklimmen. Dat maakt het bezoek weliswaar uitdagend, maar tegelijkertijd ook de moeite waard en biedt het een buitengewone ervaring.
Gouden Tempel in Dambulla
Een van de belangrijkste en meest indrukwekkende boeddhistische plekken in Sri Lanka is de Gouden Tempel van Dambulla, ook wel bekend als de Dambulla-grotten. Gelegen op een heuveltop in het centrale deel van het eiland, is het een indrukwekkende combinatie van natuur, spiritualiteit en kunst. Het werd in 1991 door UNESCO tot Werelderfgoed verklaard en is een waar cultureel erfgoed.
De oorsprong van de Gouden Tempel gaat terug tot de eerste eeuw voor Christus, toen koning Valagamba, die door indringers uit Zuid-India gedwongen werd om Anuradhapura te ontvluchten, zijn toevlucht zocht in de grotten van Dambulla. Nadat de koning de troon had heroverd, betaalde hij de gunst terug door de grotten om te vormen tot een heilige plaats voor boeddhistische erediensten. In de loop van de daaropvolgende eeuwen werd de tempel uitgebreid en versierd door Sri Lankaanse heersers, waardoor het een van de best bewaarde historische gebouwen op het eiland is geworden.
De Gouden Tempel is een complex van vijf grote grotten, elk vol met muurschilderingen en beelden van Boeddha, Hindoeïstische goden en historische figuren. De schilderingen op de wanden en plafonds van de grotten beslaan gezamenlijk een oppervlakte van ruim 2.000 vierkante meter. Daarmee is het een van de grootste en meest indrukwekkende collecties van boeddhistische kunst ter wereld. Elke grot heeft zijn eigen naam en kenmerken. Bij de ingang van het complex staat een monumentaal Boeddhabeeld in meditatiehouding, bedekt met goud, waaraan het geheel zijn karakteristieke naam ontleent. Deze moderne toevoeging aan het oude complex werd in 2000 gebouwd en is een van de meest herkenbare toeristische iconen van Sri Lanka.
De Gouden Tempel is niet alleen een toeristische trekpleister, maar vooral een belangrijk bedevaartsoord voor boeddhisten. Jaarlijks komen duizenden gelovigen hierheen om Boeddha te eren en deel te nemen aan religieuze ceremonies. Deze plek symboliseert de harmonie tussen mens en natuur, een belangrijk element in de boeddhistische filosofie.
Galle Stad en Nederlandse Fort
Een andere plek op de UNESCO Werelderfgoedlijst is de stad Galle, gelegen aan de schilderachtige kust van de Indische Oceaan. De belangrijkste toeristische attractie is het Nederlandse Fort, een complex van enorm historisch, cultureel en architectonisch belang. Fort Galle werd oorspronkelijk in 1588 door de Portugezen gebouwd toen zij Sri Lanka begonnen te koloniseren. In 1640 kwam het fort in handen van de Nederlanders, die het fort aanzienlijk uitbreidden en het de vorm gaven die we vandaag de dag kennen. De Nederlanders maakten voor hun tijd gebruik van de meest geavanceerde bouwtechnieken. Ze bouwden verdedigingsmuren, bastions (een uitspringend verdedigingswerk van aarde of steen) en drainagesystemen. In de 18de eeuw werd het fort overgenomen door de Britten, die ook bijdroegen aan de ontwikkeling ervan door er architectonische elementen aan toe te voegen die typerend zijn voor het Victoriaanse tijdperk.
Het Nederlandse Fort is omgeven door enorme muren van koraal en graniet en beslaat een oppervlakte van ruim 52 hectare. Binnen vind je geplaveide straten, met daarlangs perfect bewaarde koloniale gebouwen, tempels en moskeeën. Bijzonder vermeldenswaardig zijn plekken als de Galle Vuurtoren, een van de meest karakteristieke bouwwerken van het fort, met uitzicht op de oceaan en de stranden, en de Groote Kerk, gebouwd door de Nederlanders in 1755.
Tegenwoordig is Galle Fort een plek die de charme van de koloniale tijd combineert met een moderne sfeer. In de smalle straatjes vind je sfeervolle cafés, restaurants, kunstgalerieën en boetiekjes die lokale handgemaakte producten verkopen. Het Hollandse Fort is niet alleen een architectonisch monument, maar ook een belangrijke plek voor de lokale gemeenschap. Het hele jaar door vinden hier tal van culturele evenementen plaats, zoals literaire, kunst- en muziekfestivals. Galle is ook een populaire bestemming voor watersportliefhebbers, voor surfen en duiken, dankzij de vele stranden rondom de stad.
Anuradhapura – De Parel van de Sinhalese Beschaving
Anuradhapura is een van de oudste steden ter wereld en een van de belangrijkste historische bezienswaardigheden van Sri Lanka. Als voormalige hoofdstad van het oude koninkrijk Anuradhapura speelt de stad een belangrijke rol in de boeddhistische geschiedenis, cultuur en religie. De oorsprong ervan gaat terug tot de 6de eeuw voor Christus en het was ruim 1300 jaar lang het politieke, spirituele en culturele centrum van de regio. Tegenwoordig staat Anuradhapura op de Werelderfgoedlijst van UNESCO, wat getuigt van het belang van de stad voor het menselijk erfgoed.
De stad werd in de 4e eeuw v.Chr. gesticht door koning Pandukabhaya, hoewel er voldoende bewijs is van bewoning op de locatie die teruggaat tot de 6de eeuw v.Chr. Het eiland floreerde onder het bewind van koning Devanampiyatissa (307-267 v.Chr.), die het tijdperk van het boeddhisme op het eiland inluidde. Tijdens zijn regering kwam Mahinda, de zoon van de Indiase keizer Ashoka, naar Sri Lanka en introduceerde het boeddhisme als staatsgodsdienst.
Anuradhapura was eeuwenlang een centrum van macht en cultuur, dat reizigers, monniken en handelaren uit heel Azië aantrok. De stad stond bekend om zijn geavanceerde irrigatiesysteem, met onder meer enorme reservoirs zoals Tissa Wewa en Basawakkulama. Deze systemen maakten de ontwikkeling van de landbouw mogelijk en voorzagen in de behoeften van de groeiende stadsbevolking.
Een van de heiligste plekken in Anuradhapura is Sri Maha Bodhi, een vijgenboom die groeide uit een tak van de Bodhiboom waaronder Boeddha verlichting bereikte. Het is de oudste boom ter wereld waarvan de plantgeschiedenis bekend is en die in de 3de eeuw voor Christus werd geplant. Anuradhapura staat bekend om zijn monumentale dagoba's, boeddhistische stoepa's met relikwieën. Ook het Lankatilaka Paleis is de moeite waard: de ruïnes van een majestueus paleiscomplex dat ooit de zetel was van de koningen van Anuradhapura. Hoewel van het oorspronkelijke bouwwerk alleen de fundamenten nog over zijn, is de plek nog steeds indrukwekkend door zijn grandeur. De zorgvuldig ontworpen reservoirs en kanalen getuigen van de geavanceerde technische kennis van de inwoners van Anuradhapura.
De stad verloor haar belang in de 10de eeuw na Christus, toen invasies uit Zuid-India de koningen dwongen hun hoofdstad naar Polonnaruwa te verplaatsen. Eeuwenlang was Anuradhapura verlaten, overwoekerd door jungle en vergeten door de wereld. Pas in de 19de eeuw begonnen Britse archeologen met opgravingen en werd de plek in zijn oude glorie hersteld.
Sinharaja – Het Groene Hart van het Eiland
Sinharaja betekent letterlijk "Leeuwenkoning" en is een van de meest waardevolle natuurschatten van Sri Lanka. Dit tropische regenwoud, dat sinds 1988 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat, is een van de laatste plekken op het eiland waar je nog ongerepte natuur kunt bewonderen. Het ligt in het zuidwesten van het eiland en beslaat een oppervlakte van ongeveer 88,64 km. Sinharaja staat bekend om zijn ongelooflijke biodiversiteit. In het bos leeft meer dan 50% van de inheemse planten- en diersoorten van het eiland. Er zijn hier meer dan 830 soorten planten te vinden, waarvan er veel uniek zijn voor deze regio. Bomen zoals Dipterocarpus en Shorea domineren het landschap en bereiken indrukwekkende hoogtes.
Wat fauna betreft, is Sinharaja de thuisbasis van talrijke soorten vogels, zoogdieren, reptielen en insecten. Er zijn meer dan 147 vogelsoorten in het park waargenomen, waaronder endemische soorten zoals de blauwe lanka (Myophonus blighi) en de roodsnavellangar (Gracula ptilogenys). Groepen langoeren en makaken bewegen zich door de bomen en 's nachts kan je de mysterieuze roep horen van nachtelijke roofdieren, zoals civetkatten.
Een bezoek aan Sinharaja is niet alleen een kans om in nauw contact te komen met de natuur, maar ook een bron van kennis over het belang van milieubescherming. Het bos is streng beschermd en de verkenning vindt plaats via specifieke begeleide routes om de impact van het toerisme op kwetsbare ecosystemen tot een minimum te beperken. Op deze manier wordt Sinharaja een voorbeeld van verantwoord ecotoerisme. Er zijn talloze wandelpaden in het bos waar je de verborgen fauna en flora kan ontdekken. Gidsen delen graag hun kennis over het ecosysteem en wijzen je de plekken aan waar je zeldzame dier- en plantensoorten kan spotten. Populaire routes leiden langs schilderachtige beken en watervallen, zoals Kudawa en Pitadeniya.
Sinharaja ligt ongeveer 160 km van Colombo, de hoofdstad van Sri Lanka. De dichtstbijzijnde steden zijn Ratnapura en Galle. Vanuit hier heb je toegang tot een van de drie hoofdingangen van het bos: Kudawa, Pitadeniya en Morning Side. Het openbaar vervoer naar deze plekken is beperkt, dus veel bezoekers kiezen ervoor om een privévoertuig te huren of gebruik te maken van de diensten van lokale reisbureaus.
Einde van de Wereld - Centraal Plateau van Sri Lanka
Het Centrale Plateau van Sri Lanka, ook wel de Centrale Hooglanden genoemd, is één van de belangrijkste en meest pittoreske plekken op dit eiland in de Indische Oceaan. In 2010 werd het op de Werelderfgoedlijst van UNESCO geplaatst als natuurlijk erfgoed. Het Centrale Plateau strekt zich uit op hoogtes van 1.000 tot 2.500 meter boven zeeniveau. De regio wordt gekenmerkt door een bergachtig landschap met pieken, valleien en groene heuvels. Het hoogste punt is de Pidurutalagala-piek, met een hoogte van 2.524 meter. Andere beroemde plekken zijn Horton Plains, Knuckles Range en Adam’s Peak (Sri Pada), dat van grote religieuze betekenis is voor boeddhisten, hindoes, moslims en christenen. Het plateau is ook de bron van veel rivieren in Sri Lanka, zoals de Mahaweli, de langste rivier van het land. Het water dat vanaf het plateau stroomt, zorgt voor de irrigatie en waterkrachtcentrales en speelt een belangrijke rol in de landbouw en de economie.
Het Centraal Plateau is een waar paradijs van biodiversiteit. Er leven hier zeldzame en bedreigde plant- en diersoorten, waarvan er veel kenmerkend zijn voor Sri Lanka. Het gebied omvat natuurreservaten zoals Horton Plains National Park, Knuckles Reserve en Sinharaja Forests. Het regenwoud dat oorspronkelijk het grootste deel van het eiland bedekte, is op de hogere delen van het plateau nog steeds aanwezig, ondanks de aanhoudende ontbossing. Tot de bekendste diersoorten behoren het Sri Lankaanse luipaard, de makaak en zeldzame vogelsoorten zoals de zwarte reiger en de Sri Lankaanse vliegenvanger. De regio is ook rijk aan unieke plantensoorten, zoals orchideeën en cederbomen die uitsluitend hier groeien.
Het Centrale Plateau speelt een belangrijke rol in het spirituele leven van de bevolking van Sri Lanka. Van bijzonder belang is Adam’s Peak, de plek waar volgens boeddhistische overtuigingen Boeddha zijn voetafdruk achterliet. Volgens hindoeïstische tradities is de voetafdruk afkomstig van de god Shiva, terwijl christenen en moslims geloven dat het om een voetafdruk van Adam of de profeet Mohammed gaat. In de regio bevinden zich ook historische theeplantages, die in de 19de eeuw door de Britten werden aangelegd. Steden als Nuwara Eliya, bekend als “Klein Engeland”, hebben nog steeds hun koloniale karakter behouden en zijn een populaire toeristische bestemming.
Het tropische Sri Lanka heeft niet alleen een UNESCO Werelderfgoed, maar is ook aantrekkelijk vanwege de weelderige, exotische vegetatie, de gevarieerde fauna en de pittoreske zandstranden. Bij elke stap die je zet, hangt de Ceylongeur van verschillende kruiden in de lucht. Hier kan je ontspannen aan de zonnige kust, prachtige oude steden verkennen, wandelen tussen theestruiken en ontspannen in Ayurvedische spa's. Tijdens jouw verblijf op het eiland zal je ongetwijfeld onvergetelijke herinneringen opdoen en iets over jezelf leren.
