Recht door Utrecht: het beste van twee werelden

In de stad Utrecht giert het bruisende stadsleven door je lijf en sta je versteld van het minimum aan auto’s op de baan. De fietser daarentegen is de koning te rijk. Trek je verder naar de stadjes buiten Utrecht, dan kan je eendjes aan een zorgeloos tempo de weg zien oversteken en zijn het vooral bossen, rivieren en eindeloze polderlandschappen die de kop opsteken. Benieuwd naar het beste van twee werelden? Verken samen met ons de regio Utrecht.

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Visit Utrecht Region.

Fietsparadijs Utrecht

‘Hey’, ‘hoi’, ‘goedendag’: na amper vijf minuten rondslenteren in Utrecht is het al duidelijk: wat een vrolijkheid heerst er hier! We zijn alweer vergeten hoe we even geleden nog schaamteloos vloekten op onze auto, die hier écht uit te toon valt. Utrecht is een echte fietsstad. Je ziet er bijna geen auto’s passeren, vooral niet in de binnenstad. Fietsers daarentegen rijden werkelijk overal. Niet gek, want de fietsomstandigheden zijn uitstekend: je vindt er immense fietspaden en bijna overal heeft de fietser voorrang op auto’s. In de binnenstad vind je ook tal van fietsparkings, waar je je fiets veilig kan parkeren. Het zou bijna dom zijn om daar geen gebruik van te maken. Bij heel wat hotels kan je voor een kleine prijs een fiets huren gedurende je verblijf. 

Je kan je nieuw vervoermiddel meteen even uittesten tijdens een tochtje richting het centrum, waar het bruist van leven. De winkelstraten staan vol bloemen- en eetkraampjes. “Tulpen aan vijf euro”, luidt het uit de mond van de bloemist. Zijn aanpak lijkt te werken: de ene na de andere voorbijganger houdt halt aan het kraam en vertrekt weer met een bosje bloemen in de hand. Langs de Utrechtse grachten krioelt het van de terrasplakkers, die – zeker met dit mooie weer – goed gebruikmaken van de vele cafés en restaurants die je er vindt. De immense drukte in de binnenstad doet deze plek alleen maar gezelliger ogen. 

Rietveld Schröderhuis: UNESCO Werelderfgoed 

Wie vanuit de binnenstad twintig minuten in oostelijke richting fietst, rijdt letterlijk een stukje UNESCO Werelderfgoed tegemoet. In Oost-Utrecht ligt het Rietveld Schröderhuis, een woonhuis uit 1924 dat zich op ieder vlak onderscheidt van de typische Utrechtse huizen van die tijd. Je kan er moeilijk naast kijken, zo opvallend is het gebouw. Het huis is volledig gebouwd volgens de ideeën van de Nederlandse kunstbeweging De Stijl. Gerrit Rietveld was lid van die beweging en streefde naar een radicale hervorming van de kunst. In opdracht van Truus Schröder ontwierp hij een huis met atypische vormen en kleuren en veel horizontale en verticale strakke lijnen, waarbij gebruiksgemak vooropstond. 

“Overdag leefde de familie Schröder in een open ruimte op de bovenverdieping, maar ’s avonds kon de ruimte met schuifwanden in drie afzonderlijke kamers verdeeld worden”, vertelt de audiotour doorheen het huis. Maar Rietveld had nog meer handige trucjes: de trap naar boven zit verborgen achter een schuifdeur, om de kou van beneden tegen te houden, en er werden houten panelen ontworpen om de ramen mee te verduisteren. Het zijn slechts enkele voorbeelden, maar tijdens de audiotour ontdek je nog veel meer verborgen kantjes. 

Weekendtochten per fiets

Wanneer je na het intense stadsleven de rustige stadjes buiten Utrecht wil bezoeken, zal je merken dat het verschil immens is. Per fiets kan je één van de Waterlinies weekendtochten uittesten, die nieuw zijn in de regio. Al fietsend ontdek je het oorlogsverleden van de provincie, dat nog veel indrukwekkender is wanneer je het van dichtbij ervaart. De Nieuwe Hollandse Waterlinie werd destijds gemaakt om het land in oorlogstijd te beschermen. Bij oorlogsdreiging werden de gebieden hier onder water gezet om vijanden tegen te houden. Vandaag de dag zijn heel wat forten op de linie geopend voor het publiek. We kiezen ervoor om een stukje van de weekendtocht ‘Limes en Linies’ af te leggen, een tocht die start in Amersfoort en verschillende rivieren en forten passeert. Waar je de route start, is volledig aan jou. 

Langs kronkelwegen midden in het groen

Zonder zorgen en begeleid door een stralende zon volgen we de knooppunten en fietsen we door Schalkwijk, Houten, Tull en ’t Waal, Nieuwegein en Bullik. Het is net alsof je in een ander land bent, zo groot is het verschil met het drukke Utrecht. Ganzen vliegen over en stranden wat verderop in het water, alpaca’s lopen op eindeloze groene velden en de kronkelwegen waarover je fietst, lijken eindeloos door te lopen. We maken een stop voor een eendje, dat – gezien zijn rustige tempo – het duidelijk niet gewend is om hier veel drukte te zien. We moeten toegeven: dit kan je niet ervaren wanneer je per auto reist. 

Al van in de verte kan je Fort Honswijk spotten, de oudste en grootste toren van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het fort werd gebouwd in 1846 en werd samen met Fort Everdingen aan de overkant van de rivier ‘de Wachters van de Lek’ genoemd. De forten werden gebruikt om de vijand de doortocht over de Lekdijk te verhinderen. Tijdens het weekend kan je het fort ook vanbinnen een bezoek brengen. De buitenkant is in ieder geval al veelbelovend. 

Met al heel wat kilometers in de benen kan je een stop inlassen wanneer je Fort Werk aan de Korte Uitweg bereikt, dat vlak langs een theehuis gelegen is. Na een fris drankje kan je dan het fort bewonderen, dat beschikt over een bomvrije kazerne, een opslagloods en een munitiemagazijn. We eindigen onze fietstocht met een pareltje in Bunnik: het Fort bij Vechten. Alleen al de weg ernaartoe is adembenemend: het fort ligt verscholen achter een lange houten brug over het water. Tijdens een indrukwekkende ontdekkingstocht in het museum word je meegenomen naar het verleden en kom je alle geheimen van de waterlinie te weten. 

Culinair genieten

Honger gekregen van al dat fietsen? In de binnenstad van Utrecht kan je heerlijk dineren met zicht op de grachten, waarop je regelmatig een boot ziet voorbijvaren met vrolijk zwaaiende mensen. Zet je fiets maar even aan de kant en maak een keuze uit een oneindige lijst met restaurants. Of je nu kiest voor tapas bij ‘La Cubanita’ of voor een wat stevigere maaltijd bij ‘CK Bar’, gezelligheid primeert. 

Hoe kan je de dag mooier afsluiten dan met een avondwandeling? Perfect is de stadswandeling ‘Grachten en Werven’ van drie kilometer. Je wandelt langs de Dom van Utrecht, een opvallende gotische kerk in het midden van de stad, die met 112,32 meter het hoogste gebouw van Utrecht is. Vanaf de Nieuwegracht heb je een prachtig zicht op Paushuize, een monumentaal pand uit de zestiende eeuw, dat nu dienstdoet als evenementenlocatie.

Spakenburg: Klederdracht- en Visserijmuseum

Cultuurliefhebbers weten niet wat hen overkomt wanneer ze een bezoek brengen aan Spakenburg, een voormalig vissersdorp. Bij VVV Spakenburg ontmoeten we Wouter, die vol enthousiasme zijn geboortedorp aan ons zal tonen. 

Een eerste rondleiding krijgen we in het Klederdracht- en Visserijmuseum. Het museum verspreidt al meer dan zestig jaar de Spakenburgse cultuur. Verspreid over het museum staan een twintigtal miniatuurbotters met oude visnetten, en een handgemaakte poppencollectie, die de herinnering aan de Spakenburgse klederdracht voor eeuwig vastlegt. Vroeger droeg iedere Spakenburger klederdracht, die verschilde per geslacht, leeftijd en functie. Je waant je voor eventjes een visserman uit 1900 of een Spakenburgse vrouw, die dagdagelijks met lange rokken en een krâplâp rondliep. Een krâplâp is het meest herkenbare onderdeel van de klederdracht voor vrouwen. Het is een rechthoekig stuk gebloemde stof, dat aan de voorkant de borst en aan de achterkant de rug bedekt. Het doek wordt met stijfsel hard gemaakt. 

Spakenburgse Dagen

In het museum maken we kennis met Sonja, een Spakenburgse dame die nog steeds regelmatig in klederdracht gekleed gaat. Wat bijzonder om te zien dat de traditie nog niet helemaal verloren is. “De meeste vrouwen die de klederdracht dragen, zijn ouder dan zeventig jaar”, zegt ze met spijt in het hart. “Maar tijdens de Spakenburgse Dagen - een gekend herdenkingsfeest in het stadje - steken veel vrouwen, mannen en vooral veel kinderen zich opnieuw in de dracht”, voegt Wouter eraan toe. 

Tijdens het feest nemen veel bezoekers ook een kijkje bij de Visafslag van het oude vissersdorp. Je kan het ook doorheen het jaar bewonderen. Wouter helpt ons om onszelf een beeld te scheppen van hoe het er hier vroeger aan toe ging: “Vanop de oude houten bankjes hielden de visboeren hun vingers aan de knoppen. Ze wachtten tot de grote veilingklok begon te draaien en probeerden op het juiste moment af te drukken om zo goedkoop mogelijk vis te kopen.” Hij vertelt ons hoe hij hier vroeger zelf naar binnen keek als kleine jongen. Pure nostalgie voor wie dit ooit meemaakte en een heuse ervaring voor nieuwe bezoekers. 

Meer info vind je via deze links:

Visit Utrecht Region

regio Utrecht

fietsstad

Utrechtse grachten

Rietveld Schröderhuis

Waterlinies weekendtochten

‘Limes en Linies’

Fort Honswijk

Fort Everdingen

Fort Werk aan de Korte Uitweg

Fort bij Vechten

stadswandeling ‘Grachten en Werven’

Spakenburg

Klederdracht- en Visserijmuseum

Visafslag

Onze GRANDE reporters stellen volgend(e) hotel(s) voor in deze streek