Zuid-Tirol: waar bergtoppen in twee talen verhalen vertellen

De majestueuze bergen geven me een klein gevoel, zoals een kolibrie die zich tussen de toppen beweegt. Terwijl we langs de bergen de vallei in vliegen en voet aan de grond zetten op de luchthaven van Bolzano, word ik meteen omarmd door de sfeer van de regio. Het is een opgewonden, maar tegelijk kalm gevoel dat me altijd overkomt wanneer ik een nieuwe regio ontdek. In eerste instantie doet het Alpenlandschap denken aan een klassiek bergland, maar al snel maken Italiaanse en Zuid-Tiroolse invloeden het beeld rijker. Die culturele invloeden vind je ook terug in het dagelijkse leven. Gesprekken klinken er in het Duits en Italiaans, maar wie de taal niet spreekt, wordt net zo vlot aangesproken in het Engels.

Vlot met SkyAlps

Een reis naar de bergen betekent vaak urenlang in de auto zitten. Een vermoeiende rit die je er soms maar gewoon bijneemt. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Sinds vier jaar biedt SkyAlps een directe vlucht aan van Antwerpen naar Zuid-Tirol. Vertrekken doe je vanuit de charmante, kleinschalige luchthaven van Antwerpen. Geen lange wachtrijen of drukte, maar een rustige en ontspannen reissfeer. In slechts tien minuten is je bagage ingecheckt, en ook de veiligheidscontrole verloopt even vlot. Doordat er slechts een beperkt aantal vluchten per dag zijn, lijkt het alsof je privé vliegt. En geef toe, iedereen wil toch zo relaxed aan een vakantie beginnen? Na een vlucht van 1 uur en 30 minuten land je in Bolzano, waar de ervaring gewoon doorgaat. Ook daar heerst dezelfde kleinschaligheid. Binnen een minuut of tien, en een zestigtal stappen, zit je al in de taxi.

SkyAlps begon ooit als een familie-initiatief voor eigen gebruik, maar is inmiddels uitgegroeid tot een volwaardige luchtvaartmaatschappij met commerciële vluchten. Oorspronkelijk lag de focus op het wintersportseizoen, maar sinds 2025 bieden ze het hele jaar door vluchten aan. Zo kan je in elk seizoen van Zuid-Tirol genieten. Bovendien vlieg je met SkyAlps ook duurzamer. De toestellen vliegen op propellers, waardoor ze minder brandstof verbruiken. Ze kiezen ervoor om lager en iets trager te vliegen wat ook zuiniger is. Als passagier merk je hier niets van, het verschil bedraagt amper tien minuten, en die win je makkelijk terug door het vlotte verloop op beide luchthavens.

Ook qua bagage zit je goed, je mag 15 kg ruimbagage en 8 kg handbagage meenemen. Daarnaast biedt SkyAlps ook extra voordelen. Zo mag je, als je wijn koopt bij een aangesloten handelaar, gratis 6 flessen wijn per persoon meenemen. Een leuke extra om je vakantie mee af te sluiten. 

Het unieke karakter van Zuid-Tirol

Zuid-Tirol ligt in het noorden van Italië. Door de aangrenzende ligging met Oostenrijk is het een plek met een bijzondere rijke culturele identiteit. Niet alleen de Italiaanse cultuur is erg voelbaar, ook invloeden uit Oostenrijk kleuren het dagelijkse leven. Deze combinatie zorgt voor een unieke sfeer die je nergens anders vindt. Die culturele mix merkte ik zelf ook in Partschins. Het dorp deed me denken aan een typisch bergdorp, met houten elementen en rustieke charme. 

Meran/Merano, met zijn elegante gevels, voelde dan weer zeer Italiaans aan. De architectuur vertelt hier echt het verhaal van de plek. De mensen zijn er warm en gastvrij, de natuur overweldigt met prachtige berglandschappen en de traditionele keuken is een feest voor de smaakpapillen. Op de menukaart staan zowel Italiaanse pasta’s als schnitzels en speck. Daarnaast heeft de regio zijn eigen culinaire pareltjes, zoals Schüttelbrot en Knoedels, twee gerechten die diep geworteld zijn in de lokale traditie. In de afgelegen bergdorpen was het vroeger essentieel om voedsel lang te kunnen bewaren. Schüttelbrot bood daar de perfecte oplossing: een plat, krokant brood dat in grote hoeveelheden geproduceerd kon worden en bijzonder lang houdbaar was. Tot op vandaag is het een vaste waarde aan tafel, vaak geserveerd met een plakje speck. Knoedels worden gemaakt op basis van verschillende soorten deeg, brooddeeg, aardappeldeeg of pastadeeg. Het deeg kan eindeloos gecombineerd worden met andere ingrediënten, denk aan versies met speck, rode biet, spinazie of kaas. Bij het eten van een Knoedel hoort ook een traditie. Zo eet je het gerecht enkel met een vork, want de zachte textuur maakt een mes overbodig. Het gebruik van een mes is even ongepast als het breken van spaghetti.

Daarnaast zijn asperges een vaste waarde in de traditionele keuken. Je vindt ze terug als voorgerecht, hoofdgerecht of verwerkt in allerlei creatieve bereidingen. In de streek vinden zowel de witte als de groene variant hun weg naar het bord.

De trots van Zuid-Tirol: wijngaarden en appelbomen

Zuid-Tirol staat vooral bekend om zijn fruitteelt en wijnbouw. De regio heeft tal van wijnhuizen die je graag ontvangen voor een rondleiding en degustatie. Ik bezocht wijndomein Falkenstein, een echt familiebedrijf dat met passie en zorg heerlijke wijnen produceert. Het dichtbijgelegen restaurant, Gasthaus Falkenstein, dat ook door familie wordt gerund, biedt na de degustatie de perfecte gelegenheid om te genieten van een maaltijd met uitzicht op de bergen en een lokaal glaasje wijn.

In het landschap valt naast de wijnvelden ook de fruitteelt meteen op zodra je de luchthaven verlaat. Langs de wegen zie je overal boomgaarden, voornamelijk met appelbomen. Zuid-Tirol is dan ook het grootste aaneengesloten appelgebied van Europa. De uitgestrekte gaarden vormen een prachtig zicht. De delicate roze bloesems aan de fruitbomen zorgen voor een kleurrijk tafereel, dat het landschap zelfs op koude dagen charmeert. Wanneer de temperaturen onder nul zakken, beschermen de boeren de bloesems met een ijslaagje. Ze besproeien de boomgaarden met water, waardoor de bloesems bevriezen, maar intact blijven. Het ijslaagje voorkomt dat de temperatuur van de bloesems daalt tot een gevaarlijk niveau en creëert tegelijkertijd een magisch schouwspel. 

Meran: een stad vol rust

Meran is een authentieke Italiaanse stad die rust uitstraalt, maar tegelijk bruist van de activiteiten. Je kan er heerlijk door het centrum slenteren, winkeltjes ontdekken, een ijsje eten langs het water en volop genieten van de ontspannen sfeer. Een aanrader in de stad is de winkel Pur. Het is een winkel die enkel lokale producten verkoopt. De perfecte plaats om je souvenirs te verzamelen. 

Wie op zoek is naar pure ontspanning, mag Terme Meran absoluut niet overslaan. Dit wellnessparadijs ligt in het centrum en is een oase van rust. Zowel binnen als buiten zijn er verschillende baden met aangenaam warm water, voorzien van bubbelbaden, sauna en andere verwenfaciliteiten. Je kan zelfs in je zwemkledij naar de cinema gaan die vrij toegankelijk is vanaf de baden. En er is meer. Laat jezelf verwennen met een behandeling. Ik kreeg een detox-behandeling waarbij ik op een waterbed lag dat zich langzaam vulde, het gaf me een heerlijk zwevend gevoel. Naast relaxen in pure luxe is ook het gebouw zelf een echte blikvanger. Het werd ontworpen door de bekende architect Matteo Thun. De moderne uitstraling, met veel glas en strakke lijnen, vormt een opvallend contrast met de omliggende bergen en de charmante, authentieke sfeer van de stad. Toch voelt het allesbehalve misplaatst, het gebouw past verrassend mooi in het geheel en versterkt het unieke karakter van Meran.

Een echte must-see in Meran zijn de Trauttmansdorff tuinen. Je kan er makkelijk uren verdwalen tussen geuren, kleuren en verrassende hoekjes. De tuinen zijn een waar paradijs, met een enorme variatie aan bloemen en planten van over de hele wereld. Er is ook een volière, waar je letterlijk tussen de vogels kan wandelen en op verschillende plekken bieden uitkijkpunten een adembenemend zicht over het landschap. Doordat sommige tuinen hoger liggen, krijg je tijdens het wandelen een prachtig panoramisch uitzicht cadeau. Onderaan de tuinen ligt een vijver met een houten platform, de ideale plek voor een pauze in de zon. Je kan er je benen laten rusten, een boekje lezen of gewoon genieten van de stilte. Liever iets drinken of eten? In het bijhorende café en restaurant Schlossgarten ben je welkom voor een verfrissend drankje of een lekkere maaltijd met uitzicht op de tuinen.

In de omgeving van Meran: Partschins 

De omgeving van Meran is minstens even verrassend als de stad zelf. Ik verbleef in het charmante dorpje Partschins, op een klein kwartiertje van Meran, in het gezellige hotel Die Sonne. Het dorp straalt rust uit en heeft een karaktervolle sfeer. In het hotel word je hartelijk ontvangen, de kamers zijn luxueus ingericht en voorzien van alle comfort. Een fijne uitvalsbasis voor wie de regio op een ontspannen manier wil ontdekken.

Voor wie graag de wandelschoenen aantrekt, is de tocht naar de Partschins waterval een echte aanrader. De wandeling duurt ongeveer anderhalf uur en leidt je naar een indrukwekkende waterval die afhankelijk van het seizoen telkens een ander karakter heeft. In de zomer, wanneer het smeltwater van de bergen stroomt, is de waterval op z’n krachtigst. De nevel reikt soms tot op het pad wat zorgt voor een verfrissende beloning na de klim. Je kan de wandeling perfect zelfstandig doen, maar er is ook de mogelijkheid om een gids mee te nemen. Wij deden de tocht ’s avonds met een gids. Die voorzag ons van lampjes en vertelde onderweg op een boeiend manier over de natuur en omgeving. Al zou ik zelf eerder aanraden om de waterval overdag te bezoeken, de sfeer was ‘s avonds gezellig, maar het zicht is minder spectaculair.

Ook voor cultuur is Partschins verrassend boeiend. Zo vind je er het Typewritermuseum, waar je een unieke collectie typemachines kan ontdekken. Van de allereerste modellen tot exemplaren die gebruikt werden in oorlogstijd, en zelfs typemachines voor kinderen. Een bezoek waard voor iedereen met een liefde voor verhalen, geschiedenis of nostalgie.

Nog unieker is het K.u.K. Museum Bad Egart. Al bij de eerste indruk wordt duidelijk dat het geen traditioneel museum is. In de eerste ruimtes staan keizerin Sisi en keizer Frans Jozef centraal, maar daarna kom je in een wondere wereld van verzamelingen terecht: van sleutels tot schoenen, keukengerei, beelden en nog veel meer. De eigenaar is een geboren verzamelaar en elke hoek van het museum ademt zijn passie uit. Het museum is ondergebracht in een bijzonder gebouw dat vroeger diende als badhuis, Bad Egart. Mensen van over de hele wereld kwamen erheen voor het helende bronwater. Nadat de bron plots verdween, bleef het gebouw een tijdlang ongebruikt. Uiteindelijk besloot de nieuwe eigenaar er eerst een restaurant en later een museum te vestigen. In 2003 kwam het water plots terug, wat het gebouw nog meer betekenis gaf. Het restaurant, gerund door dochter van de eigenaar, is op zich al een reden om langs te gaan. De gerechten zijn vers, smaakvol en met liefde bereid. De combinatie van geschiedenis, gastronomie en charme maakt het een onvergetelijke culinaire ervaring.

In de omgeving van Meran: Naturns

Wie Zuid-Tirol kent, heeft vast al gehoord van de legendarische bergbeklimmer Reinhold Messner. Deze avonturier heeft in de regio maar liefst zes musea, opgericht rond zijn levensstijl en expedities. Elk museum heeft een eigen thema en is ondergebracht op een unieke locatie.

In Vinschgau vind je het Messner Mountain Museum Juval, in het indrukwekkende Juval Castle. Het kasteel is niet alleen een museum, maar ook voor een deel de privéwoning van Messner zelf. Een bijzonder detail dat het bezoek voor mij net dat tikkeltje specialer maakt. Het museum focust op het thema heiligen, wat je meteen merkt aan de vele religieuze beelden verspreid over het domein. Daarnaast ontdek je er tal van objecten, uitrustingen en persoonlijke spullen die Messner tijdens zijn beklimmingen heeft gebruikt. Het vormt een boeiende collectie in een setting die perfect past bij het verhaal.

In de omgeving van Meran: Algund

Algund is de thuisbasis van het bekende Forst bier. De gebouwen van de brouwerij stralen het typische Zuid-Tiroolse karakter uit en maken je nieuwsgierig naar meer. In totaal worden er zeven verschillende bieren gebrouwen, en ok nog twee seizoensgebonden varianten. Daarnaast wordt er ook mineraalwater gebotteld, waaronder Meraner Mineralwasser en Kaiserwasser.

De regio beschikt ook over een culinair pareltje, Sterrenrestaurant Schlosswirt Forst. De ervaring was voor mij bijzonder: het restaurant is zeker een aanrader en ondanks de ster blijft de prijs betaalbaar.

Duurzaam door Zuid-Tirol

Meran en de omliggende regio’s zijn door het gevarieerd aanbod aan activiteiten het het hele jaar door een topbestemming. Naast een duurzame vlucht met SkyAlps, draagt de regio ook op andere manieren bij aan duurzaamheid. Zo gebruiken ze in de lokale keukens veel streekproducten en kan je in elk hotel een Guest Pass aanvragen. Met deze pass kan je tijdens je vakantie gratis reizen met de bus. Zo kan je je zorgeloos verplaatsen naar alle activiteiten in Meran en omgeving. Bovendien merkt je tijdens de activiteiten dat de regio goed wordt onderhouden, met respect voor zowel de natuur als de fauna. Deze toewijding aan duurzaamheid zorgt ervoor dat de culturele authenticiteit van de regio behouden blijft.

Meer info vind je via deze links:

SkyAlps

Zuid-Tirol

Merano

Partschins

Algund

Naturns

Copyright foto's: Zulupictures, Delphine Camerlynck