Zicht op de mythische Matterhorn in Zermatt

In april kan je in Zwitserland nog steeds volop skiën op de gletsjers. De dagen zijn langer, de temperatuur hoger, de zon schijnt… een mooi moment voor een tocht langs twee beroemde bergen: de Titlis in Engelberg en de Matterhorn in Zermatt. Maar ook in het voorjaar kan het hoog in de bergen volop mist en wolken zijn, en dan laten de hoge toppen zich zelden zien. Verslag van de tocht naar de top van de Titlis in de mist… en waar is de mythische Matterhorn?

Zomer in Zürich?

Vanuit Brussel gebruik ik Zürich als springplank naar Engelberg, dat een stuk verder centraal in Zwitserland ligt. Wanneer ik zondagavond laat in Zürich arriveer is de sfeer uitgelaten: in het centrum lopen mannen en vrouwen in prachtige traditionele kleuren- en klederdracht. Op de terrassen zit het vol leven, de Stübes draaien bier en feestmuziek. Komt dat nu door het eerste warme lenteweer, of zijn Zürichers elke zondag zo’n levensgenieters? Julia van Toerisme Zwitserland lacht: “Vandaag nemen de Zürichers officieel afscheid van de winter.”

Ik kijk haar verbaasd aan, waarop Julia meer uitleg geeft: “De verbranding van de Böögg is een ritueel waarbij een witte sneeuwman in brand wordt gestoken op een gigantische vreugdevuur bij het meer van Zürich. Al vanaf het begin van de 20ste eeuw komen de gildes samen om op deze manier officieel de lente in te luiden. In de sneeuwman zit er explosief materiaal. Het gezegde luidt: ‘Hoe sneller het hoofd ontploft, hoe beter de zomer zal zijn’.” Dit jaar loopt het helemaal niet vlot: het hoofd van de Böögg wil niet ontploffen... Komt er geen zomer in Zürich?

Engelberg in al zijn facetten

Ingesloten door majestueuze bergen en besneeuwde bossen vind je aan het einde van het Engelberger dal: Engelberg. Het is het grootste skigebied in Centraal-Zwitserland met aan de ene kant van het dal het Brunni-gebied en aan de andere kant de Titlis-berg.

Het omringende berglandschap wordt gedomineerd door de Titlis, een 3239 meter hoge gletsjerberg. De Titlis Cliff Walk is niet weggelegd voor zij met hoogtevrees. Gespannen over een kloof van 500 meter diep, werd hier in 2012 de hoogste hangbrug van Europa geopend. Op een hoogte van ruim 3000 meter word je getrakteerd met een adembenemend uitzicht op de majestueuze bergachtergond en ijzige diepten.

In het centrum van Engelberg verrijst het in 1120 gebouwde benedictijnerklooster als architectonisch hoogtepunt uit de middeleeeuwen. Het is een van de grootste barokke gebouwen in Centraal-Zwitserland. De abdij is de thuisbasis van elf bedrijven, waaronder meerdere restaurants en een kaasmakerij. In de Demonstratie Kaasmakerij kan je zien hoe kaas met de hand wordt gemaakt: een omvangrijk assortiment alpen- en schapenkazen, maar ook yoghurt en verse wei. De kaasmakers zijn verse ondernemers: vol vuur presenteren ze hun aanpak en producten.

Glacier Express

De Glacier Express – ook wel de langzaamste sneltrein ter wereld genoemd - is de ideale manier om het prachtige Zwitsere landschap te verkennen. Gedurende 291 kilometer, door 91 tunnels, over 291 bruggen en 600 meter hoogteverschillen voert de Glacier Express je mee van St. Mortiz naar Zermatt. Dankzij zijn panormavensters tot aan het plafond geniet je van een magnifiek uitzicht op het doorkruisende landschap.

Eén van de hoogtepunten is de Oberalppas. In een kwartier tijd weet de trein 600 meter hoogte te overwinnen. Later volgt de Rijnkloof, ook wel de Zwisterse Grand Canyon genoemd. Beboste kliffen rijzen honderden meters hoog terwijl de rivier zich er een weg doorheen slingert. Vanaf de Oberalppas zet de Glacier Express zijn daling in richting Andermatt, waarna hij de 15 kilometer lange Furka-basistunnel induikt. Dankzij deze tunnel kan de spoorlijn het hele jaar gebruikt worden.

Als de trein in Brig aankomt, begint de laatste etappe van mijn treinreis. In een snel tempo klimmen we opnieuw naar hogere niveaus. Vanuit de panoramaramen is er zicht op de hoogste bergen van Zwitserland, waaronder de Weisshorn en de Dom die beiden tot ruim boven de 4500 meter reiken. Ondertussen passeert de Glacier Express fotogenieke plaatsjes als Stalden, Sankt Niklaus, Randa en Täsch. Tijdens het laatste stuk richting eindpunt Zermatt stijgt de spoorlijn naar ruim 1600 meter en komt mijn dagreis ten einde in het zicht van de herkenbare Matterhorn.

De (on)overwinnelijke Matterhorn

De Matterhorn is ongetwijfeld de meest gefotografeerde en besproken berg van Europa. De vierduizend meter hoge berg werd in 1865 voor het eerst beklommen door een goep onder leiding van Edward Whymper vanuit Zermatt. Tot voorheen werd deze mastodont als onoverwinnelijk beschouwd. Sindsdien oefent de Matterhorn een ongelooflijke aantrekkingskracht uit op bergbeklimmers en alpinisten van over de hele wereld.

De vrouw die er als eerste in slaagde om de Matterhorn te beklimmen was Lucy Walker. Op 22 juli 1871 bereikte de Britse vrouw de 4000 meter hoge top in een lange flanellen rok. In die tijd was het namelijk ondekbaar dat vrouwen broeken droegen.

Ondanks dat de Matterhorn als de hoogste en mooiste Alpenberg wordt beschouwd, heeft deze ook een lelijke zijde: honderden mensen kwamen om het leven bij een poging om deze mastodont te beklimmen. Ook de eerste beklimming in 1865 verliep niet vlekkeloos. Tijdens de afdaling eiste een plotselinge val het leven van vier van de zeven klimmers. Later werden er verschillende films gemaakt over deze tragische beklimming.

Zermatt: heel het jaar skiplezier

Aan de voet van de Matterhorn ligt Zermatt, een legendarische regio voor skiërs en snowboarders. Hier kan je het hele jaar door skiën dankzij de gletsjer. Daarnaast is Zermatt ook het grootste en hoogst gelegen zomerskigebied in Europa: 360 km pistes, 54 kabelbanen en liften, en het allerhoogste kabelbaanstation van Europa.

Matterhorn Glacier Paradise ligt op een hoogte van 3883 en mag zich daardoor kronen tot het allerhoogste kabelbaanstation van Europa. Vanuit de uitzichttoren geniet je van een 360-graden panoroma over de 38 bergtoppen van de Alpen. Via een tunnel die in in het ijs is uitgehakt kom je terecht in een ijsgrot vol fonkelende ijskristallen en ijssculpturen.

En goed nieuws voor degenen die zonder natte voeten en ski’s de Alpen willen oversteken! Sinds 2023 maakt de nieuwe 3S-kabelbaan het mogelijk om vanuit Zermatt de oversteek te maken naar het Italiaanse Breuil-Cervinia en omgekeerd. Deze ‘Matterhorn Alpine Crossing’ overbrugt meer dan 4000 meter en is daarmee de kabelverbinding met het grootste hoogteverschil in Europa. Met de prachtige nieuwe gondola drijf je makkelijk van en naar Cervinia vanuit Zermatt: over de bergen, over de grens en gezellig kort langs de Matterhorn.

Typische bergsfeer in Breuil-Cervinia

Breuil-Cervinia is het Italiaanse bergdorp aan de zuidelijke voet van de Matterhorn. Hier heerst een typische bergsfeer. De autovrije hoofdstraat is het kloppende hart met souvenirwinkel, skishops, slagers, bakkers en pizzeria’s. Dé plek voor wie lekker Italiaans wil eten. Een ander pluspunt: in Breuil-Cervina is iedereen tweetalig Italiaans en Frans.

We zijn in Breuil-Cervinia lekker aan de Italiaanse antipasta en pizza als gids Angela van het kabelbedrijf plots in actie schiet: mogelijk is er wind op komst… en we moeten dus dringend terug naar Zermatt! Bij té veel wind worden de gondola’s ingehouden, en dan raak je nog zeer moeilijk terug. Rita is van Toerisme Cervinia en lacht: “De terugrit met de wagen rond de bergen neemt 3 tot 4 uur in beslag. Maar ik kan jullie wel een fijn bed in Breuil-Cervinia laten boeken!”

Uniek Zermatt

De Matterhorn is een mythische berg, en dat wordt de eerste dagen van ons bezoek nog wat meer bevestigd. Ook al is het weer helder en sneeuwt het amper, toch laat de berg zich niet zien: steeds drijven laaghangende wolken voor de top en rond de hoekige flanken. Je hebt in en rond Zermatt tientallen plekken ‘met uitzicht op’, maar deze dagen lukt het niet… De derde dag is het feest: ’s morgens vroeg opent de zon haar stralen op de top, kleurt de hemel hemelsblauw, en daar troont de Matterhorn! Dat leidt tot opwinding in het dorp en rond de skipistes. Zelfs onze begeleidsters – dochters van de streek – laten zich meeslepen: ze maken hun foto 351 en 352 van de berg, die komen later in hun feed terecht!

Zermatt is met zijn ligging aan de voet van de Matterhorn het ideale beginpunt om de Zwiterse Alpen te verkennen. Het Zwiterse dorp is op meerdere vlakken uniek. Zo heeft het een volledig autovrij centrum en kan je het bergdorp alleen per trein bereiken. Gelukkig is alles in het dorp op loopafstand waardoor je geen auto nodig hebt. Wie het toch niet ziet zitten om met zijn bagage de trein op te sleuren, kan gebruik maken van de elektrische taxi’s.

Ook op gastronomisch vlak heeft Zermatt heel wat te bieden. Zo kan je in Restaurant Schäferstrube terecht voor pure gezelligheid, authenticiteit, charme en traditie. Hier proef je de geschiedenis en verbondenheid met Zwitserland in elk gerecht. Zo beloven de raclette en kaasfondue die bereid worden op de houtgestookte grill een culinair genot van de hoogste kwaliteit. Paul Julen baat dit restaurant uit en oefent hierbij zijn grootste passies uit: het bereiden van lekker eten én het houden van zijn eigen schapen.

Wie het wat gastronomischer en verfijnder wenst, kan een bezoekje brengen aan Brasserie Uno. Hier worden onder leiding van de getalenteerde chef Luis Romo inventieve ideeën omgetoverd tot frisse internationale gerechten met alleen de beste, regionale en seizoensgebonden ingrediënten. Het restaurant serveert niet alleen klassieke vlees- en visgerechten, maar zeker ook inspirerende veganistische en vegetarische gerechten.

371 keer de Matterhorn op

In het oude stadgedeelte van Zermatt ligt de Hinterdorfstrasse. Dat is een lange smalle straat met de typerende oude houten huizen van boeren. Deze karakteristieke huizen met uniek houtsnijwerk, balkonnetjes en fleurige bloembakken vormen het decor van het dorp.

Gids Franz en onze begeleidster Melanie zijn geboren en getogen in Zermatt. Met ons praten ze braaf in het Engels, maar onder elkaar gaan ze van Zwitsers – een binnensmondse versie van het hakkende Duits – naar hun dialect – nog meer gezang en langgerekte klanken. Jaajaaaah klinkt het dan om de zoveel woorden, als intro of outro van een bewering. Melanie wijst naar haar geboortehuis: een appartementsblok in het oude centrum. “Hier speelde ik aan en in de fontein van bergbeklimmer Ulrich Inderbinen.”

De aan hem gewijdde fontein in het oude stadsgedeelte van Zermatt, getuigt dat Ulrich Inderbinen wereldwijde bewondering genoot. Hij is ongetwijfeld voor vele bergbeklimmers een legende. Deze Zwiterse berggids beklom maar liefst 371 keer de Matterhorn waarvan zijn laatste beklimming op 90-jarige leeftijd. Doe hem dat maar eens na!

De Matterhorn is een berg, en dus van iedereen zou je zeggen. Zwitsers bekijken dat strikter: het gebruik van de beeltenis is beperkt. Chocoladefabriek Toblerone werd wereldberoemd met hun chocolaatjes in de vorm van de Matterhorn-driehoek. Maar het bedrijf heeft het ervaren: toen het té veel productie uit Zwitserland wegtrok naar goedkopere loonlanden, werd hen het recht ontnomen om de Matterhorn nog af te beelden op hun verpakkingen. Hier dus een waarschuwing: Toblerone met de beeltenis van de Matterhorn er nog op is minstens 6 maanden oud…

Meer info:

Engelberg

Glacier Express

Zermatt

Matterhorn Glacier Paradise

Copyright foto's: 2024 Switzerland Tourism, Simon Starkl
Onze GRANDE reporters stellen volgend(e) hotel(s) voor in deze streek