UNESCO Werelderfgoed in Duitsland: de 3 troeven van Sleeswijk-Holstein

Duitsland telt 51 plekken die door UNESCO werden uitgeroepen tot Werelderfgoed. Drie daarvan liggen in het noorden van het land, in de regio Sleeswijk-Holstein. Voor alle drie is er een band met de zee. In het oosten geeft de Hanzestad Lübeck via Travemünde uit op de Baltische Zee. Ook de nederzetting van Haithabu en het verdedigingsnetwerk van Danewerk verbinden via de Schlei naar de Baltische Zee. In het westen ligt de Sleeswijk-Holstein Waddenzee dan weer aan de kust van de Noordzee. De notering als UNESCO Werelderfgoed houdt in dat deze drie plekken unieke natuur- en cultuurgebieden zijn met een zeer groot belang.

Hanzestad Lübeck

In de middeleeuwen was Lübeck een van de meest vooraanstaande Hanzesteden, een groepering van enkele tientallen steden over heel Europa die samen handeldreven. Het uitzicht van de stad doet ook vandaag nog middeleeuws aan: dat komt vooral door de typische rode Gotische baksteen en de vakwerkhuisjes. De ‘skyline’ van de stad wordt gekenmerkt door de zeven torens van de vijf belangrijkste kerken. Het historische centrum van Lübeck werd al in 1987 door UNESCO erkend: dat omvat uiteraard de kerken, het stadhuis, de Koberg wijk met gebouwen uit de 13^de eeuw en de wijk met de patriciërswoningen uit de 15^de en 16^de eeuw. 

Twee gebouwen verdienen bijzondere aandacht. In het stadscentrum aan de Sint-Jacobskerk ligt het hospitaal van de Heilige Geest. Dat is een opvanghuis voor ouderen en zieken, te vergelijken met de Hospices de Beaune. Tot in de jaren 70 van de vorige eeuw woonden er nog mensen, vandaag is het een indrukwekkend symbool van sociaal werk. Een tweede spectaculair gebouw ligt aan de ingang van de stad: de voormalige toegangspoort Holstentor uit de 15^de eeuw. Het machtige bouwwerk is een echte ‘landmark’ van de stad, tegenwoordig huist binnenin een museum. Het beschermde stadscentrum nodigt uit om rond te wandelen, en wat te verdwalen in het puzzelwerk van straatjes, met daartussen steegjes en afgeschermde gangetjes. Die geven dikwijls uit op achterliggende huisjes en tuintjes. Het is typisch Lübeck: men telde ruim 90 van zo’n gangetjes in het stadscentrum.