Puglia: het land van zon, smaken en witte steden
Puglia is een fascinerende regio met een uniek klimaat, waar de tijd langzamer verstrijkt en de inwoners glimlachend en vriendelijk zijn. Het is naar mijn mening een van de meest interessante regio's van Italië, zowel geografisch als cultureel. Het ligt in het zuidoosten van het land en bedekt de ‘hiel’ van de Italiaanse ‘schoen’, die zich in oostelijke richting uitstrekt tot aan de Adriatische Zee en in het zuiden tot aan de Ionische Zee. De schone stranden, azuurblauwe zee en sfeervolle vissersdorpjes trekken bezoekers aan. Maar toeristen worden ook betoverd door slaperige stadjes en groene olijfgaarden.
In het koninkrijk van uitstekende wijn en olijfolie is de gehechtheid aan traditie zichtbaar in veel culturele evenementen, lokale feestdagen en festivals. Geschiedenisliefhebbers vinden hier sporen van de oude Grieken en Romeinen, Noormannen, keizer Frederik II en de Spaanse Bourbons. Ze hebben allemaal interessante monumenten achtergelaten, zorgvuldig gerestaureerd.
Puglia is een regio met een zeer diverse topografie. In het noorden liggen het Gargano-gebergte, dat deel uitmaakt van het Gargano Nationaal Park, beroemd om zijn schilderachtige landschappen, bergpaden en eeuwenoude bossen. Het centrale deel van de regio wordt gedomineerd door de vlakke vlakte van Tavoliere delle Puglie, een van de belangrijkste landbouwgebieden van Italië. In het zuiden, op het schiereiland Salento, is het landschap heuvelachtiger en staat het bekend om zijn prachtige stranden en kristalheldere zee. Het klimaat van Puglia is typisch mediterraan, met hete, droge zomers en milde, regenachtige winters. Deze regio kent het hele jaar door veel zonnige dagen, wat de teelt van olijven, wijnstokken en talrijke groenten en fruit bevordert.
Bari, de culturele hoofdstad van Puglia
Bari is de levendige hoofdstad van Puglia en een stad die moderniteit met geschiedenis combineert. Het historische deel, Bari Vecchia, is een labyrint van smalle straatjes, vol oude kerken, kleine winkeltjes en sfeervolle restaurants. Het hart van de oude stad zijn de twee Places Mercantile en del Ferrarese, die een integraal onderdeel vormen van het leven van de stad en zowel inwoners als bezoekers unieke culturele, historische en sociale ervaringen bieden. Een van de belangrijkste monumenten van Bari is de basiliek van St. Nicolaas, waar de relikwieën van de heilige, de patroonheilige van de stad, worden bewaard. Het is ook een belangrijk bedevaartsoord voor zowel katholieken als orthodoxen. Het interieur van de basiliek maakt indruk met zijn romaanse architectuur en prachtige mozaïeken. Ook een bezoek waard is het Normanno-Svevo-kasteel, een indrukwekkend 12de eeuws fort gebouwd door de Noormannen en later uitgebreid door Frederik II. Binnen zijn er tentoonstellingen over kunst en geschiedenis van de regio die inzicht bieden in de militaire geschiedenis van Bari. Het kasteel is perfect bewaard gebleven en biedt een prachtig uitzicht over de stad en de kust.
Ook opmerkelijk is het Petruzzelli Theater, een van de grootste en mooiste operatheaters in Italië. Het werd in 1903 geopend en moest na een brand in 1991 een grondige renovatie ondergaan. Tegenwoordig zijn er talloze operavoorstellingen, concerten en andere culturele evenementen. Voor liefhebbers van cultuur en kunst raad ik het ‘Museum Pinacoteca Metropolitana di Bari’ aan, dat een rijke collectie werken heeft vanaf de Middeleeuwen tot heden. Er zijn werken van kunstenaars als Giovanni Bellini, Tintoretto en Luca Giordano.
In Bari kun je ook de hartslag van het moderne leven voelen. De promenade Lungomare Nazario Sauro is de perfecte plek voor een ontspannende wandeling langs de zee. 's Avonds bruist de stad van leven in talloze trattoria's en bars, waar het de moeite waard is om lokale specialiteiten te proberen, zoals orecchiette con cime di rapa - karakteristieke pasta geserveerd met raapbladeren.
Alberobello, een bijzondere trullistad
Alberobello is een charmant stadje dat bekend staat om zijn karakteristieke gebouwen, genaamd trulli. Deze kegelvormige huizen, gemaakt van steen zonder gebruik van mortel, zijn uniek voor deze regio en werden in 1996 opgenomen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Als je door de wijken Rione Monti en Aia Piccola wandelt, waan je je in een sprookje. Rione Monti is het bekendste deel van Alberobello, waar de grootste collectie trulli zich bevindt. Als je door de smalle straatjes loopt, kun je honderden van deze unieke, kegelvormige huizen bewonderen. Velen van hen zijn open voor toeristen en omgetoverd tot souvenirwinkels, restaurants en kleine musea. De wijk Aia Piccola daarentegen is een authentieker deel van de stad, waar de trulli nog steeds bewoond worden door lokale bewoners. Het is minder commercieel en geeft een betere indruk van hoe het leven er jaren geleden uitzag in de huisjes.
Trulli zijn zo gebouwd dat ze bij belastingcontrole eenvoudig gedemonteerd konden worden. Sommigen zeggen dat het een vorm van belastingontwijking was, wat we vandaag de dag nog kunnen geloven. In Alberobello kan je ook de grootste en twee verdiepingen tellende Trullo Sovrano uit de 18de eeuw te bezoeken. Vandaag is het een museum waar je kunt zien hoe het interieur van een traditionele trullo eruit zag en meer te weten komt over de geschiedenis van dit soort constructies. Tentoonstellingen omvatten landbouwwerktuigen, traditioneel meubilair en andere artefacten die verband houden met het leven in de regio. Een andere interessante plaats is de kerk van St. Anthony, eveneens gebouwd in trulli-stijl, gelegen op de top van een heuvel in de wijk Rione Monti. Het kegelvormige dak en de witte kalkstenen muren maken het tot een van de meest interessante religieuze plekken in de stad.
Lecce, de parel van de barok
De regio Puglia staat bekend om zijn vele prachtige steden, waarvan het barokke Lecce een voorbeeld is. Lecce staat bekend als het ‘Florence van het Zuiden’ vanwege zijn waardevolle gebouwen versierd met bloem- en plantmotieven, symbolische figuren en dieren, cupido's, mascarons en figuren van heiligen gemaakt van papierpulp. De specificiteit van de ‘Lecce Barok’ ligt juist in deze decoraties, en niet in de compositie van de gebouwen, die hun klassieke, 16de eeuwse vorm behouden. De ‘Barok van Lecce’ dankt zijn hoogtijdagen aan architecten als Gabriele Riccardi en Francesco Antonio Zimbalo, evenals Giuseppe Zimbalo genaamd Zingarello, Cesare Penna en Giuseppe Cino.
Lecce ligt in het hart van het schiereiland Salento en is een echte traktatie voor liefhebbers van kunst en architectuur. In het centrum bevindt zich de majestueuze kathedraal van Santa Maria Assunta, waarvan de gevel is versierd met ingewikkelde ornamenten. Als je over het belangrijkste plein van de stad, Piazza del Duomo, loopt, kun je de architectonische harmonie bewonderen die Lecce uniek maakt. Een ander juweel van de stad is de basiliek van Santa Croce, waarvan de rijkelijk gebeeldhouwde façade vol symbolische details zit. Lecce is ook beroemd om zijn oude overblijfselen, zoals het Romeinse amfitheater op Piazza Sant'Oronzo, dat herinnert aan het oude erfgoed van de regio. Gebouwd in de 2de eeuw na Christus zou het waarschijnlijk plaats bieden aan 25.000 toeschouwers. Achter de ruïnes van het amfitheater staat Palazzo del Seggio. Hier staat een standbeeld van de patroonheilige van de stad Oronzo, ontworpen door de 17de eeuwse architect Giuseppe Zimbalo. Vlakbij het plein staat een kasteel dat in 1537 door Karel V werd gebouwd op de plaats van een eerder middeleeuws fort. Tegenwoordig vinden hier verschillende culturele evenementen plaats. In de buurt van Lecce langs de kust liggen Frigole, Torre Chianca, Torre Ronalda en San Cataldo. Deze stadjes bieden ontspanning op mooie stranden.
Otranto, het mooiste uitzicht op de Adriatische Zee
Otranto is een klein maar zeer pittoresk stadje gelegen op de Italiaanse ‘hiel’ aan de Adriatische Zee, die al eeuwenlang de bewaker is van de oostkust van Italië. Het staat bekend om zijn historische betekenis, mooie uitzichten en kristalheldere water. De belangrijkste attractie is de kathedraal van Otranto, beroemd om zijn unieke vloermozaïek uit de 12de eeuw, waarop de levensboom is afgebeeld. Het is een van de belangrijkste middeleeuwse religieuze kunstwerken in Italië. De kathedraal bevat ook de relikwieën van de martelaren van Otranto - een symbool van het verzet van de stad tegen de Ottomaanse invasie in 1480.
Ook niet te missen is het kasteel Castello Aragonese, omgeven door massieve muren die een spectaculair uitzicht bieden op het blauwe water van de Adriatische Zee. Als je langs de promenade langs de kust loopt, kan je het rustgevende geluid van de golven voelen en de schoonheid van dit kustlandschap bewonderen. Otranto is ook een paradijs voor natuurliefhebbers. De nabijheid van Lago di Alimini, pittoreske meren omgeven door ongerepte natuur, maakt deze plek ideaal om te wandelen en te ontspannen tussen het groen.
Otranto ligt op de plek waar de Adriatische Zee en de Ionische Zee samenkomen, waardoor het een spectaculair uitzicht en een unieke sfeer heeft. De stranden in de omgeving, zoals Baia dei Turchi en Laghi Alimini, verrukken met wit zand en turquoise water. De omliggende gebieden zijn een ideale plek om te wandelen, fietsen of vogels te spotten. Otranto is ook een prima startpunt voor het verkennen van de andere bezienswaardigheden van Puglia. In de buurt liggen Leuca, de plaats waar de twee zeeën samenkomen, en Gallipoli, bekend om zijn charmante oude binnenstad. Grotta della Poesia is ook buitengewoon interessant: een pittoreske grot met een natuurlijk zwembad dat zowel zwemmers als fotografen aantrekt.
Ostuni, de Witte Stad
Gelegen op een heuvel met uitzicht op uitgestrekte olijfgaarden en de turquoise wateren van de Adriatische Zee, is Ostuni, bekend als de ‘Witte Stad’ (Città Bianca), een van de mooiste en meest karakteristieke plekken in Puglia. De witte kleur van huizen, die het symbool van de stad is geworden, heeft zijn wortels in de praktische benadering van haar inwoners. In de middeleeuwen had kalk antibacteriële eigenschappen en hielp het beschermen tegen ziekten, vooral tijdens pestepidemieën. Tegenwoordig is deze traditie een esthetisch onderscheidend kenmerk van de stad geworden. De witgekalkte gebouwen, kronkelende straatjes en panoramische uitzichten zijn uniek.
Het hart van Ostuni is de oude binnenstad, door de inwoners La Terra genoemd. Het is een waar doolhof van smalle, kronkelende straatjes, afgewisseld met bogen, trappen en pleintjes. Als je door dit deel van de stad loopt, kun je bij elke stap verborgen hoekjes, charmante cafés en winkels met lokaal handwerk ontdekken. Op de top van de heuvel staat de majestueuze kathedraal van Santa Maria Assunta, een voorbeeld van laatgotische architectuur. De gevel met een roosvenster is een van de mooiste voorbeelden van heilige kunst in de regio. Het is ook de moeite waard om Palazzo Vescovile en het Museo Civico te bezoeken, waar je de geschiedenis en cultuur van Ostuni kan ontdekken.
Een van de grootste troeven van Ostuni zijn de spectaculaire uitzichten. Vanuit de oude stad kun je de uitgestrekte ‘piane degli ulivi’ bewonderen: laaglanden bedekt met duizenden olijfbomen die zich helemaal tot aan de kust uitstrekken. Aan de horizon zie je de blauwe Adriatische Zee, slechts een paar kilometer verderop. Een populair uitkijkpunt is Piazza della Libertà, waar de lokale bevolking en toeristen elkaar ontmoeten om de zonsondergangen te bewonderen.
Schiereiland Gargano, de groene long van Puglia
Een ander natuurwonder van de regio Puglia is het schiereiland Gargano, ook wel de ‘uitloper van Italië’ genoemd. Het is een van de mooiste hoekjes van Puglia. Deze unieke regio combineert schilderachtige landschappen, kristalhelder water van de Adriatische Zee, rijke natuur en middeleeuwse stadjes die bezoekers terug in de tijd voeren. Gargano valt op door zijn gevarieerde landschap. Het middelpunt van de regio is het Gargano Nationaal Park, dat enkele van de oudste bossen van Italië beschermt. Een ideale plek voor wandelingen en contact met de wilde natuur is Foresta Umbra, een uitgestrekt bos vol beuken, eiken en Aleppo-dennen. Dankzij de weelderige vegetatie en talrijke fauna (waaronder wilde zwijnen, reeën en roofvogels) wordt Gargano vaak de ‘groene long van Puglia’ genoemd. Langs de kust zijn er talloze zeegrotten, rotswanden en kleine, verborgen baaien. Een van de meest pittoreske plaatsen is Baia delle Zagare, bekend om zijn majestueuze kalkstenen rotsbogen die uit de zee steken.
Middeleeuwse steden van het schiereiland
Er zijn verschillende charmante stadjes op het schiereiland die bekoren door hun sfeer en authenticiteit. De parel van Gargano, met zijn labyrint van smalle straatjes, witte huizen en een middeleeuwse kathedraal, is het charmante Vieste. Je kunt de beroemde Pizzomunno-rots niet missen, het symbool van de stad, en onderwerp van vele lokale legendes.
Een andere stad die een bezoek waard is, is Peschici. Het ligt op een klif met uitzicht op de Adriatische Zee en de oude binnenstad staat vol met winkels met lokale producten en pittoreske steegjes.
Een stad die bekend staat om het Heiligdom van St. Michael de Aartsengel, ingeschreven op de UNESCO Werelerfgoedlijst, is Monte Sant'Angelo. Het is een van de belangrijkste bedevaartsoorden in Italië en trekt toeristen aan met zijn spirituele sfeer en unieke architectuur.
Kristalhelder water en paradijselijke stranden
De kust van Gargano is een van de mooiste plekken in Puglia. Lange zandstranden zoals Spiaggia di Vignanotica en Baia di Mattinata zijn ideaal voor gezinnen, terwijl rotsachtige baaien duik- en snorkelliefhebbers aantrekken. De Adriatische Zee in dit deel van Italië is extreem schoon en glinstert in verschillende blauwtinten.
Een paar kilometer voor de noordkust van Gargano liggen de Tremiti-eilanden, een kleine archipel en een waar paradijs. De eilanden staanbekend om hun ongerepte stranden en geweldige duikmogelijkheden en maken deel uit van een maritiem natuurreservaat. De belangrijkste eilanden - San Domino, San Nicola en Capraia - bieden zowel prachtige uitzichten als historische bezienswaardigheden, zoals de abdij van San Nicola.
Paradijs voor fijnproevers
De regio is een waar paradijs voor liefhebbers van een goede keuken en authentieke smaken. Het staat bekend als de ‘graanschuur van Italië’ en biedt een schat aan verse producten, traditionele gerechten en unieke wijnen die zelfs de meest veeleisende fijnproevers zullen bekoren. De keuken van Puglia is gebaseerd op eenvoud en respect voor lokale ingrediënten. Dankzij het warme klimaat en de vruchtbare grond is deze regio een van de grootste producenten van olijfolie, groenten en tarwe in Italië. Typisch voor Puglia zijn gerechten op basis van seizoensproducten die de natuurlijke smaken van de ingrediënten naar voren brengen.
Het symbool van de keuken van Puglia is orecchiette: kleine pasta-oren, geserveerd met cime di rapa - een soort bladbroccoli met een licht bittere smaak. Dat gerecht wordt vaak verrijkt met knoflook, chili en een beetje olijfolie, waardoor het een unieke smaak krijgt.
Burrata di Andria is een echt feest voor de smaakpapillen. Deze romige kaas, afkomstig uit Andria, bestaat uit een delicate mozzarella-schaal gevuld met een zachte, romige binnenkant. Het is perfect als aperitiefhapje, vaak geserveerd met tomaten en olijfolie.
In Bari heerst echter focaccia barese: luchtige gistcake met olijfolie, tomaten, olijven en kruiden. Het is perfect voor een snelle lunch of snack, en een voorbeeld van hoe eenvoudige ingrediënten een culinair meesterwerk kunnen creëren.
De nabijheid van de Adriatische en Ionische Zee maakt Puglia tot een paradijs voor liefhebbers van zeevruchten. Oesters, mosselen, garnalen en verse vis vormen de basis van veel gerechten, zoals spaghetti allo scoglio of risotto nero di seppia. Het is daarom de moeite waard om een culinaire reis naar dit deel van Italië te maken en jezelf te trakteren op een waar feestmaal!
