Duizenden belevenissen in Nantes langs ‘de groene lijn’

Geen betere manier om Nantes te leren kennen dan ‘de groene lijn’, ‘la ligne verte’. De 15 kilometer lange groene route verbindt alle bezienswaardigheden van Nantes. Elk jaar wordt de route opnieuw heropend en verrijkt met nieuwe kunstwerken. Verwacht je aan een verscheidenheid aan installaties, tentoonstellingen en optredens die de openbare ruimtes van de stad omtoveren tot meeslepende en interactieve kunstervaringen.

De route neemt je mee op reis door de geschiedenis van de stad en voert door het historische centrum: van werken door bekende kunstenaars, opmerkelijke efrgoedelementen, tot minder bekende schatten, middeleeuwse wijken en hedendaagse architectuur. Overal in de stad is er kunst te zien, en dat wordt gecombineerd met enkele uitzonderlijke belevenissen.

Oliveira en Wallace

Centraal in de stad ligt de Graslin-wijk. Jean-Joseph Louis Graslin (1728-1790) was verantwoordelijk voor de ontwikkeling en het uitzicht van de wijk. Op ‘la place Graslin’ is het gezellig druk. Het vormt een groot contrast met vroeger: toen een rondpunt voor auto's, nu een levendig en gezellig plein waar het aangenaam vertoeven is. De terrassen zitten gezellig vol en de jeugd verzamelt op de trappen van de opera, onder de acht Korinthische zuilen. Het theater heeft 600 plaatsen en wordt in de kijker geplaatst door een impressionant kunstwerk van de Braziliaanse kunstenaar Enrique Oliveira. Voor de trappen van de opera ontplooit het driedimensionale sculptuur die de natuur weergeeft in kunstvorm. Vervaardigd uit hout van de Braziliaanse jungle, wou Enrique Oliveira een scène nabootsen uit de film Fitzcarralod, waarin een opera wordt gebouwd in het Amazonewoud.

Op vijf verschillende plaatsen in de stad duiken de drinkfonteinen van Wallace op. Deze fonteinen staan bekend om hun iconische elementen; vier vrouwen die een koepel boven het hoofd vasthouden en geleidelijk aan ontsnappen. De Wallace-fonteinen waren het geesteskind van de Britse filantroop Richard Wallace en werden 150 jaar geleden ontworpen door de in Nantes wonende beeldhouwer Charles-Auguste. Voor de zomer van 2024 werd een samenwerking afgerond met kunstenaar Cyril Pedrosa om de bestaande fonteinen van Nantes te renoveren en ook vier nieuwe te creëren.

Het oerwoud van Nantes

De gedrukte groene lijn op de straten is onze wegwijzer. Op het Bouffayplein staat een opvallend bronzen beeld, de ‘Eloge du pas de côtè’. De man in kostuum staat met slechts één voet op de sokkel. Met dat beeld wou Philippe Ramette een eerbetoon brengen aan de stad, aan haar toewijding, haar lef en de nauwe relatie met cultuur. Het is een ode aan Nantes, waar achter elk hoekje kunst zit verstopt.

In de Cours Cambronne staat nog een beeld van Ramette: 'Eloge de la transgression'. Dat toont een meisje dat probeert van haar sokkel te klimmen. Of tracht ze er terug op te klimmen? Een bijzondere invalshoek voor een interessant kunstwerk.

Dat kunst een krachtige identiteit en indruk kan geven aan een stad, getuigt het succes van Nantes: elk jaar komen er meer dan 700.000 bezoekers. Bezoekers zien hoe Nantes zich heeft ontwikkeld, en hoe het patrimonium van de stad kan worden hernieuwd door kunstenaars en designers. Elk jaar werkt de stad met een ander thema, zo staat 2024 volledig in het teken van de boom. Verschillende artiesten laten doorheen de stad hun eigen versie en creatie over bomen en hun geschiedenis zien.

In de ‘Passage Bouchaud’ vind je het groene pareltje ‘Jungle Intérieure’, de stadsjungle van Evor. In een kleine binnenplaats van een privédoorgang stelt kunstenaar Evo Rizzo sinds 1994 zijn passie voor planten tentoon. Met de 'Jungle Intérieure' verbindt hij de hoofdstraat en de straten Verdun en Juiverie met elkaar. Intussen is de hangende tuin een bezienswaardigheid waar de kunstenaar elke dag zelf zorg voor draagt. Sinds kort kunnen de nieuwsgierigen van een magnifiek uitzicht genieten op deze 'groene bubbel' dankzij een houten trap boven de tuin.

Het zingende gebouw

Dan volgen we de groene lijn over de brug ‘Passerelle Schoelcher’ naar het justitiepaleis en het hipste stadsdeel van de stad: ‘l’île de Nantes’. We passeren een opvallend kunstwerk. Of is het een gebouw? Het is beiden. L’Abscence is een sculptuur, een bar en een visie. Het vormeloze, blauwe gebouw staat recht tegenover de Nationale School voor Architectuur (het ENSA Nantes). Een strakke, duidelijke vorm ontbreekt. Het is, volgens de kunstenaar, niet aan hem maar aan de architectuurstudenten om hun creativiteit aan te scherpen en om vormen en structuren te ontwerpen.

Voor liefhebbers van innovatieve, creatieve en opvallende architectuur en kunst is deze buurt de hemel op aarde. De Franse architect Jean Nouvel, de Portugese architect Souto de Moura en andere gerenommeerde internationale architecten zoals Lacaton & Vassal, Daniel Buren en Jean Prouvé hebben allemaal bijgedragen aan het ontwerp van l’île de Nantes. Naast nieuwbouw zijn voormalige industriële gebouwen volledig gerestaureerd, waardoor ze naadloos overgaan in de moderne architectuur en een uniek en levendig stedelijk landschap vormen. Ontdek er de ‘Métre à rubon’, een voortuin met een reusachtige lintmeterconstructie en een gebouw dat bedekt is met ‘zingende’ metalen lamellen. Logisch dat alle kunstafdelingen van de universiteit in deze wijk een onderkomen hebben gevonden. 

Mechanisch speelgoed

De groene lijn brengt ons dan bij het attractiepark Les Machines de l’île, in de voormalige scheepswerven. Het is één van de meest originele attractieparken ter wereld met vreemde creaties gebaseerd op tekeningen van Leonardo Da Vinci en verhalen van de schrijver Jules Verne, gecombineerd met de rijke industriële geschiedenis van Nantes. Hier woont hét icoon van de stad: een grote mechanische olifant. Naast deze kolos kijken is moeilijk. Gezinnen met kinderen zitten klaar op de rug van de twaalf meter hoge houten olifant voor een wandeling in het park. Nieuwsgierige kijkers springen weg als de slurf zijn waterstraal uitspuwt. De olifant en zijn vrienden in de galerij van de machines zijn gemaakt uit materialen die op de voormalige scheepswerven zijn achtergebleven. De kinderen en vrijwilligers die de machines mee besturen, genieten van het mechanische speelgoed. De carrousel, iets verder op het terrein, toont de fantasie van de vader van de sciencefiction: Jules Verne. De creaturen uit ‘Twintigduizend mijlen onder zee’ draaien toertjes op één van de drie verdiepingen van de draaimolen. Het is plezier voor jong en oud. 

Reuzenlaarzen

Het eiland heeft nog enkele verrassingen in de aanbieding. Grappig om ook volwassenen rond te zien springen op het maanlandschap in de speeltuin, tevens trampoline. De groene lijn loopt onder een imposante gele hijskraan. Samen met een grijs/wit exemplaar behoort die tot het industriële erfgoed van de stad.

Van ver zien we het kunstwerk ‘Les Anneaux de Buren’, een reeks van 18 zilverkleurige ringen van vier meter doorsnee langs de Loire. Vooral ’s nachts zorgen de ringen voor een sfeervol effect als ze afwisselend rood, groen en blauw kleuren.

In de schaduw van de ringen ligt het vakantieoord voor de inwoners van Nantes: de ‘Cantine du Voyage’. In de bar/restaurant is het prettig vertoeven. Als in de zomer de temperatuur oploopt, is het zalig om, voorzien van een drankje, één van de ligstoelen in te palmen. De 900m² grote groenten- en fruittuin naast de Cantine voorziet de keuken van het restaurant van dagverse groeten en fruit. Van de tuin naar de keuken. En van de keuken op het bord. Aan de ingang van de tuin staan twee reuzenlaarzen, de ‘invendus – bottes’ behoren tot de permanente kunstcollectie van de stad Nantes.

Copyright foto's: Anouk Van Wichelen, Martin Argyroglo, David Gallard, Philippe Piron