Voel de seconden tikken in tijdloos Bern

Een aantal minuten voor het uur om is, hoor je in de oude middeleeuwse stadskern van Bern, de bondsstad van Zwitserland, verschillende keren een haan. De eerste keer communiceert hij dat er een uur bijna voorbij is. De tweede keer laat het dier weten dat er bijna een nieuw uur begint. En de laatste keer maakt het iedereen bewust dat er een nieuw uur van ons leven is begonnen. Zo legde mijn gids Jennifer het uit. Samen trekken we door het oudste gedeelte van Bern terwijl ze me de verhalen en leukste anekdotes van de historische gebouwen vertelt.

Bern is een van de weinige historische steden die geen verwoesting door geweld heeft meegemaakt. Sinds 1983 staat de stadskern op de lijst van UNESCO Wereld cultuurgoederen door zijn authentieke gebouwen. Zijn karakter straalt trots en charme uit met de vele drinkwaterbronnen, zandsteengevels en historische torens. Ook de 6 kilometer lange arcades over de winkelstraten springen in het oog. De oude binnenstad, die als schiereiland in de rivier Aare ligt, werd gesticht in 1191 door hertog Berthold V van Zähringen voor het Duitse Rijk. Hij zorgde dat de stad verdedigbaar was door de stad te versterken met grachten, stadswallen en een uitkijktoren. 

De klokkentoren Zytglogge

De stadspoort die oorspronkelijk uit hout bestond, werd grotendeels vernietigd door een brand in 1405. Na het herbouwen prijkte er plots een klok aan de voorgevel. Zo kreeg het ook de naam Zytglogge, komende van het Duitse Zeitglocke, wat uurwerk of klok betekent. Samen met Jennifer staan we tegenover de klokkentoren en bewonderen elk onderdeel: de goudgeverfde Hans von Thann die op de bel lijkt te slaan met zijn hamer, tot de beren die verschijnen en de haan die elk uur drie keer van zich laat horen. Maar ook Chronos, de god van tijd die met zijn scepter zwaait, de astronomische klok met de aarde als middelpunt of de gedetailleerde schilderwerken tonen een prachtig schouwspel!

Samen steken we de straat over om de toren binnen te gaan. Het is alsof we in een tijdmachine stappen. Aan de andere kant van de deur bevinden zich zware houten balken, dikke stenen muren vervaardigd van verschillende soorten materialen. Die tonen aan wanneer de toren werd uitgebreid. We beklimmen de eerste treden en komen uit op de eerste verdieping. Hier zien we de oorspronkelijke gedenkplaat van stichter Zähringer. En kunnen we ook een blik werpen op de loodzware stenen gewichten die de klok in evenwicht houden. We voelen zelfs het tikken van de klok aan een stang die verbonden is met de klokkenkamer. Op dat moment tikt de tijd letterlijk in onze handen.

In 130 treden naar de mechanische klok

We klimmen verder. Verdieping na verdieping zien we meer authentieke materialen en krijgen we steeds betere uitzichten. Terwijl de minuten voorbij tikken, wordt de geschiedenis van het gebouw gedetailleerd uitgelegd. Verbazingwekkend zijn de verschillende functies die het gebouw innam: stadspoort, uitkijktoren en zelfs gevangenis. Op de bovenste verdieping aangekomen, opent Jennifer de ramen: zo kunnen we genieten van het wonderlijk uitzicht en een glinstering van de Aare in de verte. De mensen bewegen zich voort als mieren onder ons. De wind streelt onze haren en de vlaggen wapperen aan de gevels van de gebouwen op het ritme van de wind. De grootsheid van Bern is plots heel tastbaar. We gaan verder naar de machinekamer, waar een ingewikkeld werk van tandwielen al meer dan 400 jaar de tijd van de stad bepaalt. Zelfs wanneer er werken gebeuren, wordt de klok niet stilgezet. Nauwkeurig is er nagedacht over elk schroef, touw en tandwiel. Wonderbaarlijk hoe iets, gemaakt door een wapensmid, na al die eeuwen nog steeds het dagelijks leven regelt. Verwonderd dalen we de 130 treden af om de Zytglogge te verlaten.

Kramgasse 49, appartement 3 familie Einstein

We wandelen langs de winkels met de mooie arcades en de zon schijnt ons stralend tegemoet. Na 150 meter gelopen te hebben staat Jennifer plots stil en wijst trots naar een simpel huisje temidden van de stedelijke chaos. ‘Albert Einstein woonde hier op de derde verdieping samen met zijn gezin. Hier heeft hij ook zijn relativiteitstheorie ontwikkeld’. Van 1903 tot 1905 leefde Albert Einstein in Bern, nu genaamd Einstein house. Hij gaf er les aan middelbare schoolleerlingen. Nu is het appartement een museum en opengesteld voor toeristen. 

We stappen verder naar onze volgende stopplaats. Via het smalle Kreuzgasse komen we op de splitsing van Münstergasse en Junkerngasse, hier staat een gigantisch gebouw midden op het plein. Jennifer beaamt dat dit de hoogste kerktoren in Zwitserland is met een hoogte van 100,6 meter. 

294 sculpturen 

De Kerk, Bern Minster, springt niet alleen in het oog omdat het de hoogste toren van het land heeft. Wanneer we dichterbij komen, zien we de charmes van het artistieke meesterwerk: de glas-in-lood ramen, sculpturen en fresco's. Aan de hoofdingang is een sculptuur uit zandsteen gemaakt door Erhart Küng. De scène, met 294 figuren, toont religie in Zwitserland. Zo wordt Jezus afgebeeld naast Vrouwe Justitia. Verder zijn rijke mensen en geestelijken, zowel in de hemel als hel, afgebeeld. Tijdens onze ronde in het gebouw vertelt Jennifer over de reformatie en passage van Napoleon in Bern. Hij plunderde de stad in 1798 om zijn oorlog te financieren. 

Terug aan het Münsterplatz staren we nog verliefd naar het magnifieke gebouw en zetten onze route verder via de Herrengasse om aan het Casino uit te komen. In contrast met de naam, is dat een cultureel centrum voor theater en orkest. We lopen verder richting Casinoplatz en steken de straat over om uit te komen aan het Parlementsgebouw van Bern. Voor de Bundesplatz is momenteel een markt gaande en we staan stil bij het statige gebouw. Vervolgens lopen we langs Amthausgasse om terug uit te komen aan de Theaterplatz, start en eindpunt van onze stadswandeling. 

De Nederlandse toren

Als afsluiter toont Jennifer me nog een laatste gebouw, de Nederlandse toren, genaamd. De toren was in de 18de eeuw een geheime ontmoetingsplaats om er te roken van de Nederlandse kleipijp. Vooral de soldaten die in Nederland hadden gediend, namen het gebruik mee naar Zwitserland. In die tijd was nicotine roken, snuiven of kauwen verboden, zowel in privé als in het openbaar.

Meer informatie vind je via de volgende links:

Bern

Het oudste gedeelte van Bern

Authentieke gebouwen

Begeleide rondleidingen door het oude stadscentrum

Zytglogge

Einstein house

Bern Minster

De Nederlandse toren

Bern Welcome

Copyright foto's: Bern Welcome, Sita Toko
Onze GRANDE reporters stellen volgend(e) hotel(s) voor in deze streek