Interview met Poolse Marechal Gustaw Marek Brzezin van de regio Warmië-Mazurië over het jaar van Copernicus
Dit jaar is uitgeroepen tot het jaar van Nicolaas Copernicus in Polen. Om de wereldberoemde wetenschapper te vieren zijn er in heel het land activiteiten gepland. De Poolse Marshall Gustaw Marek Brzezin geeft ons een kijkje in de toeristische trekpleisters van de regio Warmië-Mazurië. Daar verbleef en werkte Nicolaas Copernicus het grootste deel van zijn leven.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met het Pools Informatiebureau voor Toerisme en de regio Warmië-Mazurië.
Waarom is 2023 het jaar van Copernicus?
“Vorig jaar nam de Senaat van de Republiek Polen unaniem een resolutie aan waarin 2023 werd uitgeroepen tot het Jaar van Nicolaas Copernicus. Dat werd ook overgenomen door de algemene vergadering van het bestuur van de regio Warmië-Mazurië. De datum was gekoppeld aan de verjaardagen van zijn geboorte en dood, respectievelijk 550 en 480 jaar geleden. De grote astronoom bracht een revolutie in de manier hoe de mens dacht over het heelal."
“Het jubileum biedt de gelegenheid om meer te vertellen over het leven van de kannunnik Copernicus. Hij was bijvoorbeeld echt een kind van de renaissance: een wiskundige, een advocaat, een administratief ambtenaar, een diplomaat, een arts en een dokter in kerkelijk recht. Hij hield zich ook bezig met militaire strategie, cartografie en economische theorieën. Aan hem hebben we de wet van de geldcirculatie te danken. Wanneer munten dezelfde nominale waarde hebben, maar een ander gehalte aan edelmetaal, zal het zo zijn dat beter geld, met een hoger gehalte aan edelmetaal, zal worden verdreven door slechter geld, met een lager gehalte aan edelmetaal. Copernicus wordt gerekend tot de meest vooraanstaande geleerden in de geschiedenis van de wereld en is het meer dan waard om beschermheer van het jaar 2023 te worden.”
Hoe wordt het jaar van Copernicus uitgewerkt?
“Verschillende steden in Polen hebben conferenties, congressen en tentoonstellingen gehouden over het leven en de prestaties van Nicolaas Copernicus. In Warmië-Mazurië wordt het jubileumjaar op een bijzondere manier gevierd. Als bestuur van de regio hebben we ongeveer 100 evenementen gepland om het jubileum van Copernicus te vieren. Deze zijn gericht op alle leeftijdsgroepen en promoten een verscheidenheid aan activiteiten. Van beeldende kunstwedstrijden voor kinderen, via het bezoeken van tentoonstellingen, het bijwonen van lezingen tot het maken van een trip over de Copernicus Route. Die route beslaat bijna 300 kilometer wegen, gemarkeerd met een pictogram van een astrolabium, Copernicus' meest herkenbare astronomische instrument. Het pad leidt door pittoreske plaatsen in Warmië-Mazurië, waar Nicolaas Copernicus een band mee had. De Copernicus Route kan met de auto, de fiets of te voet worden afgelegd. De routekaarten zijn online beschikbaar. “
“Nog niet zo lang geleden, in mei, werd het parcours bezocht door Belgische journalisten. Eerder, op 30 maart, organiseerden we in samenwerking met de Ambassade van de Republiek Polen in België de officiële opening van het Jaar van Nicolaas Copernicus in Brussel. Er was een tentoonstelling over Copernicus en een van de eerste edities van zijn meesterwerk ‘De revolutionibus’ was te zien. In Frombork, waar Nicolaas Copernicus woonde en werkte, hebben we de Copernicustoren opengesteld voor bezoekers. Ook in mei organiseerden we de officiële opening van het Jaar van Nicolaas Copernicus in Brussel.”
“In mei was de binnenplaats van de kathedraal van Frombork de locatie voor de wereldpremière van de musical ‘Copernicus’, met een schitterende uitvoering door de artiesten van de Opera van Krakau. Begin juni vonden de 4de conventie van Poolse artsen en het 9de congres van medische professionals van Poolse afkomst plaats in Olsztyn. Beide evenementen begonnen met een historische sessie over Copernicus en de geneeskunde van zijn tijd. Olsztyn was ook gastheer van een deel van het World Copernican Congress, geëerd met een lezing door prof. Karl Galle uit Washington. Er werden herdenkingsmunten en bankbiljetten uitgegeven met de illustratie van Nicolaas Copernicus. De evenementen die gepland zijn of die al werden gehouden, zijn echt talrijk. Het was voor ons belangrijk om net in onze regio deze veelzijdige en wereldbekende figuur herdenken tijdens het Copernicusjaar. Hij is ook de beste merknaam van onze regio.”
Wat verbindt Copernicus met Warmië-Mazurië?
“Copernicus wordt over het algemeen geassocieerd met Toruń, waar hij werd geboren. Niettemin bracht hij het grootste deel van zijn leven - meer dan veertig jaar - door in Warmië, waar hij op economisch en politiek gebied onschatbare diensten verleende. Hij bestuurde met succes de gebieden van Warmië. Destijds was hij ook arts in Warmië. Hier voerde hij zijn belangrijke astronomische waarnemingen uit, hier ontwikkelde hij zijn theorie van geld en schreef hij allereerst zijn ‘De revolutionibus’ - het werk van fundamenteel belang voor wetenschappelijk onderzoek over de hele wereld. Hier stierf hij ook, om begraven te worden in Frombork. Het graf van Nicolaas Copernicus in de kathedraal van Frombork is een populaire toeristische attractie.”
"Even zo komen veel bezoekers van Warmië naar onze hoofdstad, en meer bepaald naar het kasteel van Olsztyn, specifiek om een ander buitengewoon object te zien dat verband houdt met de beroemde bewoner van het kasteel. Het is een 14de eeuwse astronomische tafel die door de astronoom werd gebruikt om de schijnbare beweging van de zon weer te geven tijdens de lente- en herfstnachten. Het was uitgezet op de galerijmuur net boven de ingang van de kamer waar Nicolaas Copernicus verbleef. Grote fragmenten van die unieke historische tekening zijn nog steeds bewaard gebleven, als een van de weinige sporen van Copernicus. Zonder aarzelen kan ik zeggen dat de banden tussen Copernicus en Warmië sterk genoeg waren om hem de bekendste inwoner van Warmië aller tijden te maken.”
Waarom is Mazurië dit jaar een bezoek waard?
“Niet alleen dit jaar, maar altijd is de regio een bezoek waard. Mazurië wordt ook wel het land van de duizend meren genoemd. Hun aantal overschrijdt zelfs de drieduizend. Dat is een waar paradijs voor zeilers. Enige tijd geleden werd de slogan ‘Mazurië - een wonder van de natuur’ een leidmotief van een wedstrijd om de nieuwe 7 wereldwonderen te bepalen.”
“Onze regio blijft een door de natuur gecreëerd wonder. Het azuurblauw van duizenden meren, uitgestrekte bossen, bossen vol paddenstoelen, landschapsparken, kristalheldere lucht, heuvelachtige landschappen en een uniek klimaat trekken toeristen aan. In Mazurië verveel je je niet. Je kan je verbazen tijdens het zeilen op de meren en bij het aanmeren in de moderne jachthavens, of je kan de regio te voet of per fiets verkennen. Je kan bijvoorbeeld gebruik maken van de Groene Velo Oostelijke Fietsroute die door vijf bestuurlijke regio’s van Oost-Polen loopt.”
“Op 2 juni 2023 werd de Mazury Cycling Loop officieel geopend. Het is een 300 kilometer lange route van buitengewone landschappelijke schoonheid, wat de steden en dorpen op de Route van de Grote Mazurische Meren met elkaar verbindt. Skiliefhebbers vinden in de winter in Mazurië ook leuke afdalingen. Mazurië is een regio met een rijke traditie, interessante kleurrijke cultuur en een lange geschiedenis. Hier zijn vestingwerken te zien die dateren uit beide Wereldoorlogen. De meest prominente daarvan zijn het Boyen-fort in Giżycko en de ruïnes van de Wolf's Lair, het militaire hoofdkwartier van Hitler in Gierłoz. Dat had als doel de steden en dorpen op de route van de Grote Mazurische Meren met elkaar te verbinden.”
Waarom is Warmië dit jaar een bezoek waard?
“Ook in Warmië is het mogelijk om de plaatsen te bezoeken die verband houden met Nicolaas Copernicus. Warmië-Mazurië vormt één bestuursregio, maar in feite zijn het twee verschillende gebieden. Het eeuwenoude katholicisme maakt Warmië anders dan het historisch protestantse Mazurië, waar je bijvoorbeeld geen kleine heiligdommen langs de weg vindt die zo kenmerkend zijn voor Warmië. Met zijn ongerepte natuur en pastorale sfeer, badend in het groen, is dat een perfecte plek voor wie op zoek is naar rust in de vrije natuur.”
“Warmië heeft ook zijn talrijke en kristalheldere meren. Binnen de stadsgrenzen van de hoofdstad van de regio, namelijk Olsztyn, zijn er maar liefst 16 stromen. Er zijn ook uitgestrekte bossen. Met zijn oppervlakte van meer dan duizend hectare en de ligging volledig binnen de stadsgrenzen van Olsztyn, is het Gemeentelijk Bos een uniek fenomeen op Europese schaal. Kajakliefhebbers vinden in Warmië tal van betoverende, kronkelende rivieren, perfect voor de sport. Warmië heeft ook zijn unieke smaken in de gastronomie: je moet zeker de visgerechten, honing, kazen en vleeswaren proeven die opgenomen zijn in het Culinary Heritage Network. Warmië is ook rijk aan historische heilige architectuur en gotische kastelen. Zowel Warmië als Mazurië bieden moderne hotelinfrastructuur aan, maar tegelijkertijd blijft ook het agrotoerisme onverminderd populair.”
Wat voor soort activiteiten raadt u aan om te doen in Warmië en Mazurië?
“Voor de wielerliefhebbers zijn er naast de eerder genoemde routes, ook georganiseerde wielerwedstrijden. Wie van joggen houdt, kan een van de vele runs proberen, bijvoorbeeld: Warmia Run Challenge, Ukiel Halve Marathon, Pearl of Warmia Run of Copernicus Run in Lubawa. Een andere populaire activiteit is paardrijden, ook voor kinderen. Er zijn dan ookveel maneges in de regio. Daarnaast zijn de paardenshows in Kętrzyn enorm populair.”
“Kajaktochten en zeilregatta's zijn een vast onderdeel geworden van elk toeristisch seizoen. Bezoekers kunnen ook Warmië-Mazurië in vogelvlucht bekijken vanuit een luchtballon. Een reis op het Elbląg-kanaal laat onuitwisbare indrukken na. De route is ruim 80 kilometer lang. Naast de natuurlijke schoonheid, die reizigers tijdens de cruise kunnen bewonderen, ligt de aantrekkingskracht van het kanaal in de hellende vlakken. Boten worden uit het water getild, in sporen geplaatst en over droog land gesleept. Ook wie snakt naar cultureel vermaak hoeft zich hier niet te vervelen. Het scala aan aanbiedingen is echt enorm. Om maar de meest populaire te noemen: elk jaar wordt op een meer in de hoofdstad van de regio het Olsztyn Green Festival gehouden, met goede muziek door grote namen, midden in de schilderachtige natuur.”
“Voor degenen die van dat alles willen bekomen, raad ik een verblijf aan in onze kuuroorden in Gołdap en Lidzbark Warmiński. We leggen de nadruk op duurzame ontwikkeling in harmonie met de natuur en het historische stadsweefsel, het cultiveren van de regionale keuken en ambachten en het ontwikkelen van een netwerk van lokale producenten. Dat in combinatie met de voordelen van innovatie: aangepaste internetinfrastructuur, goed aangelegde fietspaden, architectuur die past in het landschap, milieuvriendelijke bouwmaterialen.”
Heeft u een speciaal evenement voor bezoekers gepland?
Alle evenementen zijn gericht op zowel bewoners als bezoekers van onze mooie streek. Een van de attracties zijn de unieke musea, bijvoorbeeld: het Volksarchitectuur Museum in Olsztynek, het Volkscultuur Museum in Węgorzewo, het Nicolaas Copernicus Museum in Frombork of het Museum van Warmië-Mazurië in Olsztyn. De jaarlijkse re-enactment van de Slag bij Grunwald is ook erg populair. Elk jaar in juli trekt de herschepping van het conflict tussen middeleeuwse ridders en de strijdkrachten van de Duitse Orde duizenden mensen naar de velden van Grunwald: zowel degenen die het spektakel komen bekijken als leden van re-enactmentverenigingen uit heel Europa, die te paard en in harnas de slag van 1410 naspelen. Dit jaar zal de re-enactment uitzonderlijk zijn, aangezien de deelnemers het 25-jarig jubileum van het evenement vieren. En hoewel de uitkomst van de strijd een uitgemaakte zaak is, is het de moeite waard om het spektakel op zo'n grote schaal georganiseerd te zien. Ook kun je van de gelegenheid gebruik maken om de multimedia tentoonstellingen in ons moderne Museum van de Slag bij Grunwald te bezoeken.”
Hoe bereik je Warmië en Mazurië? Zijn er rechtstreekse trein- of vluchtverbindingen?
Je reist het beste met de auto. Met de trein reizen is ook een mogelijkheid, maar hou rekening met een paar overstappen. Of neem het vliegtuig via de luchthaven Olsztyn-Mazurië.
